فرشته عسگری - دانشجوی دکتری تخصصی برنامه ریزی درسی، دانشگاه اصفهان
لطفعلی عابدی - دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه امام حسین

هدایت تحصیلی فرایند کمک به دانش آموزان برای انتخاب رشته تحصیلی مناسب، براساس شناخت استعدادها و توانایی های او و امکانات و شرایط محیطی است، که عوامل متعددی بر آن تاثیر می گذارند؛ به همین منظور پژوهش حاضر با هدف توصیف و شناسایی عوامل موثر بر هدایت تحصیلی در دانش آموزان دوره متوسطه دوم با رویکرد پدیدارشناسی انجام شد. روش مطالعه حاضر نوع خاصی از سنت پژوهش کیفی به نام مطالعه پدیدارشناسی است. جامعه آماری پژوهش حاضر مشتمل بر کلیه مشاوران مدارس ناحیه 5 شهر اصفهان در سال 1395 بود، که از این میان 15 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از روش مصاحبه عمیق با سیوالات بازپاسخ، گردآوری شد و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش کولایزری صورت گرفت. براساس یافته ها، از میان 38 مفهوم مستخرج، 13 مقوله مشترک مشتمل بر پیشرفت تحصیلی، انگیزه و علاقه شخصی، ویژگی های شخصیتی، دریافت راهنمایی و مشاوره، ارتقای دانش و آگاهی، تسهیلات و امکانات جامعه، توسعه زیرساختی نظام آموزشی، امکانات تحصیلی، مشکلات یادگیری، نحوه نگرش والدین، مسایل اجتماعی- فرهنگی، مسایل آموزشی و مسایل اقتصادی و 5 مضمون مشتمل بر درون فردی، بین فردی، اجتماعی، درونی و بیرونی و در نهایت 2 تم به عنوان عوامل تسهیل گر و عوامل بازدارنده شناسایی شد: یافته های پژوهش به توصیف هدایت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه دوم براساس رویکرد پدیدارشناسی و شناسایی عوامل تسهیل گر و عوامل بازدارنده بر آن تاکید می کند.

عوامل تسهیل گر و بازدارنده، هدایت تحصیلی، دانش آموزان، دوره دوم متوسطه، پدیدارشناسی