بررسی جاندارانگاری نباتات در غزلیات بیدل دهلوی از چهار جنبه اسطوره ای،کهن الگویی، عرفانی و زیباشناسی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: پژوهشنامه اورمزد، دوره: 10، شماره: 35
  • کد COI اختصاصی: JR_OURMAZD-10-35_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 347
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

صبرینه آسبان

عضو هییت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران. دانشجوی

محمد صالح امیری

دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران.

چکیده

جاندارانگاری اجزا و عناصر طبیعت از هنرهای شاخص شاعران و نویسندگان برجسته است . آنان با شخصیت بخشی به غیر انسان صفات و ویژگی انسانی قایل می شوند و تصاویر زیبا و زنده از پدیده های طبیعی میآفرینند. این آرایه ادبی نیز مانند مضامین شعری دیگر از اعتقادات مذهبی و باورهای کهن شاعران تاثیر پذیرفته است. بیدل سرشار از اعتقادات دینی است که در وجودش نهادینه شده است و با این وصف گاهی با جاندارپنداری و انسانانگاری عناصر طبیعت موجودات بیجان را مانند انسان عاشق خدا میداند که در حالت تسبیح و ستایش خداوند هستند و به این واقف بوده که گفت و گوها، تسبیحات و جانداری عناصر را درک کرده است و خود را با طبیعت یکی میداند. با توجه به بررسی ها و تحلیل های انجام شده در نباتات کهن الگوی زایش ، خداانگاری و گیاه تباری در اشعار او نمود یافته است؛ چنانکه خداانگاری او با باورهای اسلامی هم سو است و خود را با خداوند یکی می بیند و همان رسیدن به اصل وجودی و یکی شدن با اوست . وجود این کهن الگو در باور بیدل تنها نشان از ناخودآگاه شاعر است و گرایش به وحدت وجود میباشد. از دیگر کهن الگوهای پرکاربرد ولادت مجدد و تولد دوباره و بازگشت به اصل میباشد که در این عناصر نیز نمود یافته است که با زدودن غبار تعین و تعلقات از جسم مادی و نیست شدن و مرگ آیینی به فنای فی االله و ذات مطلق رسیدن به زیباترین شکل حیات دوباره را به تصویر کشیده است و تلاشی برای رسیدن به حیات جاودان که همان وحدت وجودی است میباشد.

کلیدواژه ها

تشخیص، اسطوره، کهن الگو، عرفان، نباتات، بیدل دهلوی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.