مقایسه قبض و بسط در مثنوی معنوی و دیوان حافظ
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: پژوهشنامه اورمزد، دوره: 9، شماره: 28
- کد COI اختصاصی: JR_OURMAZD-9-28_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 639
نویسندگان
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی
چکیده
قبض و بسط از حالات و مفاهیم زوجی عرفان اند که حد واسط خوف و رجا و بقا و فنا قرار می گیرند و مخصوص سالکان متوسط می باشند. قبض و بسط (غم و شادی) در عرفان اسلامی از جایگاه و اهمیت خاصی برخوردارند و تقریبا از آغاز شکل گیری تصوف مطرح بوده اند. در حقیقت تجلیات خداوند متعال مایه قبض و بسط است، یعنی تجلیات جمالی حق سبب شادی، فرحناکی و انبساط روح و تجلیات جلالی وی باعث قبض و گرفتگی روح می شوند. همه لحظه های زندگی انسان سر شار از غم و شادی است. غمناکی و فرحناکی، ناشی از هیجان های روحی و معنوی میباشد. در قلمرو عرفان و اشراق که افق های جدیدی فراروی سالک گشوده می شوند قبض و بسط (غم و شادی) از لونی دیگرند. به نظر میرسد که عشق و عرفان از غم و شادی لبریزند اما غمی که اصل همه شادی هاست. غم هجران و شادی وصال که روح عاشق و عارف در فراز و فرود آنها دچار قبض و بسط می گردد. دراین پژوهش به تحلیل و بررسی مقایسه ای وجوه اشتراک و اختلاف مفاهیم عرفانی قبض و بسط در شعر واندیشه مولانا با تکیه بر مثنوی و دیوان حافظ پرداخته شده و با شواهد مثال نقش، اهمیت و خاستگاه های قبض و بسط به شیوه ای عالمانه تبیین گردیده است. شعر حافظ انبساط معنایی دارد و شعر مولانا از انبساط معنوی و عرفانی برخوردار است. به عبارت دیگر شعر مولانا عرفان ناب اسلامی ایرانی را ارایه می دهد و شعر حافظ علاوه بر جنبه های عرفانی ناظر به نقد اجتماعی نیز میباشدکلیدواژه ها
عرفان، قبض، بسط، مولانا، حافظمقالات مرتبط جدید
- نقش ادبیات حماسی در تقویت هویت ملی دانش آموزان دختر متوسطه اول شهرستان بیله سوار
- تبیین مبانی آشپزی با تاکید بر اصول فکری مکتب مینی مالیسم
- شخصیت پردازی در رمان “شروع یک زن“ فریبا کلهر
- تصویر یا ایماژ در اشعار علوی سرایندگان معاصر
- Exploring Neurolinguistics Approaches to employ the Power of the Mind in Learning New Languages
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.