بررسی سیاست دینی سلجوقیان و تجلی آن در عتبه الکتبه
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: همایش بین المللی شرق شناسی، تاریخ و ادبیات پارسی
- کد COI اختصاصی: OSPL01_110
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 516
نویسندگان
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد واحدتهران مرکزی-ایران
چکیده
سلجوقیان که از نژاد ایرانی نبودند و از این نظر ، توجیهی برای فرمانروایی بر ایرانیان نداشتند، لاجرم به سیاست مذهبی متوسل می شدند و به نام اسلام و خلیفه حکومت می کردند. نقش دبیران و نویسندگان این دوره در توجیه و تحکیم این سیاست دینی قابل توجه است. در متون منثور این عصر به خصوص نامه های دیوانی و اخوانی این دوران که بخش عمده ای از آن در کتاب عتبه الکتبه نوشته منتجب الدین بدیع آمده است (و مورد تحقیق دراین مقاله است) به عناصری دینی همچون استخاره و طلب خیر از خداوند در همه امور ، توجه به عدالت و دادگستری، جلب دعای نیک رعایا، شکر نعمت، تایید و نصرت خداوندی، احترام به علما و سادات و اهل دین و بالاخره توجه به قیامت و کسب رضای ایزدی دیده می شود. برطبق شواهدی که از کتاب عتبه الکتبه که حاوی 39 نامه و فرمان حکومتی و 64 نامه موسوم به اخوانیات است ،استخراج شده، نویسنده منتجب الدین بدیع که از دبیران سرشناس عهد سلطان سنجر است می کوشد تا از عناصر دینی حداکثر بهره را برده و فرمان های حکومتی را آب و رنگ دینی و الهی دهد.حاصل این بررسی مشخص می کند که سلجوقیان مانند همه دیگر حاکمان دینی که در تاریخ به نام خلیفه و به اسم اسلام بر مردم ایران حکومت کرده اند، از عناصر دینی در ایجاد مشروعیت سیاسی خود کمال بهره را برده و به خصوص در مکاتبات اداری، عزل و نصب ها و اغلب شیون سیاسی حکومت، با استناد به آیات و احادیث و دیگر مولفه های دینی، روشی اقناعی را در فرمانروایی بر رعایا در پیش گرفته اند.کلیدواژه ها
عناصردینی، سیاست دینی، سلجوقیان، عتبه الکتبهمقالات مرتبط جدید
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.