بررسی و مقایسه ویژگی های سبکی و محتوایی عتبه الکتبه و التوسل الی الترسل

سال انتشار: 1396
محل انتشار: چهارمین همایش ملی متن پژوهی ادبی نگاهی تازه به متون تاریخی
کد COI اختصاصی: MATNPAGOOHI04_052
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 1212

نویسندگان

دانشجوی دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد

چکیده

در میان کتاب های بازمانده از قرن های پیشین به کتبی بر می خوریم که عنوان منشآت دارند و به دست کسانی تالیف گردیده اند که با عنوان دبیر در دستگاه سلاطین و خلفا به کار پرداخته اند؛ تدوین منشآت فارسی و جمع و تالیف آن توسط دبیران یا دیگران، از دوران غزنوی به وسیله بیهقی آغاز گشته لکن می توان گفت که مانند سایر علوم و فنون در اواخر عهد سلجوقیان به کمال خود رسیده است. از میان منشآت قرن ششم دو کتاب عتبه الکتبهی و التوسل الی الترسل از اهمیت ویژه و بسزایی برخوردارند. در این مقاله بعد از نگاهی کوتاه به سیر نامه نگاری در ادبیات فارسی تا قرن ششم و بررسی انواع ترسلات و منشآت فارسی، به تحلیل ویژگی های سبکی این دو اثر در دو حوزه سبکی و محتوایی می پردازیم و به این نتیجه می رسیم که هرچند این دو اثر هر دو به پیروی از نثر فنی نصرالله منشی و به شیوه فنی نگاشته شده اند و تمام ویژگی های نثر فنی مانند اسهاب و اطناب و صنایع لطفی و موازنه و سجع و آیات و احادیث عربی در هر دو به وفور یافت می شود، اما این ویژگی ها در نثر عتبه الکتبه بسیار کمتر است؛ زیرا منتجب الدین جوینی از شیوه ساده عبدالحمید کاتب ایرانی در عصر امویان که مبتنی بر ساده نویسی بود، پیروی کرد، همچنین این دو اثر از نظر ویژگی های محتوایی شباهت های زیادی دارند و هر دو بر ارتباط سیاست و اخلاق تاکید دارند .

کلیدواژه ها

عتبه الکتبه، التوسل الی الترسل، تطبیق، سبک، محتوا

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.