محکومیت بی گناهان: از خطای قضایی تا بی گناهی واقعی

سال انتشار: 1393
محل انتشار: فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، دوره: 3، شماره: 8
کد COI اختصاصی: JR_CLR-3-8_003
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 358

نویسندگان

دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی دانشگاه تربیت مدرس

استادیار گروه حقوق کیفری و جرم شناسی تربیت مدرس (نویسنده مسوول)

چکیده

محکومیت بی گناهان یکی از مصادیق خطاهای قضایی است. بنابراین، این برداشت که این دو مفهوم را معادل هم می‎داند نادرست است. البته، مهم ترین مصداق خطای قضایی، محکومیت افراد بی‎گناه است. بی گناهی می تواند واقعی و یا حقوقی باشد. منظور از بی‎گناه واقعی یعنی محکومی که اساسا جرم انتسابی را مرتکب نشده و به اصطلاح ناکرده بزه است. بی‎گناه حقوقی، محکومی است که رفتار مجرمانه انتسابی را مرتکب شده اما محکومیت وی از طریق نقض تشریفات دادرسی عادلانه انجام شده است. این تقسیم‎بندی باوجود برخی مزایا تا حدودی گمراه کننده است. زیرا در بسیاری از موارد در عمل بی گناهی واقعی و حقوقی بر هم منطبق می‎شوند. برای نمونه، پژوهشگرانی که قایل به این تقسیم بندی هستند مواردی مانند عدم کفایت ادله اثبات را از نوع خطای شکلی و فنی می دانند. در حالی که اصولا متهم ز مانی بی گناهی واقعی اش ثابت می شود که ادله ای که جرم او را ثابت و فرض بی‎گناهی او را نقض کند وجود نداشته باشد. در واقع، محکومیت بی‎گناهان، محکومیتی است که مبتنی بر ادله نادرست است. با وجود اختلاف نظرها، اغلب پژوهشگران، مفهوم مضیق بی‎گناهی یعنی بی‎گناهی واقعی و نیز ضابطه عینی یا رسمی در تشخیص بی‎گناهی را مبنای مطالعات خود در زمینه محکومیت بی‎گناهان قرار داده‎اند.

کلیدواژه ها

محکومیت بی گناهان، خطای قضایی، بی گناهی واقعی، بی گناهی حقوقی ، دادرسی عادلانه

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.