رسول رزمی - استاد ومدیر گروه دانشگاه آزاد اسلامی واحد دشتستان
کاوه تقی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دشتستان و بهره برداری پالایشگاه نهم مجتمع گازپارس جنوبی
کاظم بویه - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دشتستان

هدف از این مقاله، استفاده از جاذب های غربال مولکولی (مولکولارسیو) نوع 13X در صنعت نفت و گاز می باشد. مولکولارسیو 13X مصرفی درکشور اغلب از محصولات شرکت زیوخم آلمان بوده و متاسفانه تولید داخلی در کشور وجود ندارد. مولکولارسیو 13X که از خانوادهای ریولیت ها میباشد، برای جذب مرکاپتانها (RSH) از خوراک گازی و پیش از ارسال گاز به خط لوله سراسری، استفاده می شود. پالایشگاه های گازی پس از فرایندهای شیرین سازی و نمزدایی، با مشکل وجود مرکاپتانها در گاز مواجه اند. امروزه دو فرایند جداسازی توسط محلول کاستیک (NaOH) و دیگری جذب سطحی توسط مولکولارسیو جاذب برای جداسازی مرکاپتانها از خوراک گاز مورد استفاده قرار می گیرند. درفرایند جذب مولکولارسیو، ترکیبات مرکاپتان براساس اندازه و قطبیت آنها درون حفره های جاذب قرار گرفته و در طول فرایند جذب، گاز عاری از مرکاپتان از بسترهای جاذب (راکتور) خارج و پس از مدت مشخصی، بستر دیگری در سرویس قرار داده میشود. بستر اولیه در حالت احیاء قرار گرفته و ترکیبات به دام افتاده، توسط گاز گرم احیاء شده و از مولکولارسیوها جدا میشوند. سادگی فرایند، عدم پیچیدگی دستگاه ها و تجهیزات، مصرف انرژی کمتر و عدم تولید محصولات جانبی سمی و مخرب، از مزایای اصلی و مهم فرایند جذب مرکاپتان توسط مولکولارسیو، نسبت به فرایند جذب با کاستیک می باشند.

مولکولارسیو 13X، غربال مولکولی، زیولیت، مرکاپتان (RSH)، کاستیک (NaOH)