بررسی حرکت و صیرورت از نظرگاه حکمت مولوی و حکمت صدرایی
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: دومین کنفرانس بین المللی علوم انسانی با رویکرد بومی - اسلامی و با تاکید بر پژوهش های نوین
- کد COI اختصاصی: ICH02_198
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 525
نویسندگان
دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
مثنوی معنوی مولانا جلال الدین بلخی به اقیانوسی بی کران میماند که مروارید هایی فراوان از سایر معارف اعم از عقلی و شهودی را در دل خود جای داده است. لیکن به سبب تاکید فراوان محققان و مفسران بر عناصر عرفانی چنین به نظر میرسد که مرواریدهای حکمت عقلی و نظری در این گنجینه تا کنون نکاویده و ناسفته مانده است. حرکت و صیرورت از مهمترینابواب حکمت الهی است. آراء فلاسفه، عرفا و متکلمین در این باره متفاوت است. نگارنده در جستار حاضر نخست دیدگاه چند تن از برترین نمایندگان حکمت و عرفان نظری را در این خصوص نقل کرده سپس این دو مقوله را در نزد مولانا جلال الدینبلخی و حکیم صدر المتالهین شیرازی بررسی نموده است. در این مقاله در نقل نظریات ملاصدرا به حرکت در مقولات و بویژه حرکت جوهری و در نقل ابیات مولانا به سه مبحث تبدل و نقل اعراض، کون و فساد و تجدد امثال اشاره کرده و نشان داده ایمکه در بینش صدرایی، حرکت جزء ذاتیات عالم ماده بوده و ماوراءالطبیعه اساسا ثابت و غیر متبدل شناخته میشود. لیکن در حکمت عرفانی مولوی علاوه بر تایید انواع تبدلات در جهان طبیعت، نوعی تمایل و کشش مبنی بر اسناد گونهای صیرورت به عوالم و جواهر مجرد به چشم میخورد که میتوان آن را به بینش پویا و متحرک عرفانی و ایرانی منسوب نمود.کلیدواژه ها
صیرورت، حرکت، جوهر، عرض، تبدلاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.