یدالله تاری وردی - دکتری حسابداری و استادیار گروه حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
علی حبیبی - دانشجوی دکتری حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحدتهران مرکزی و کارشناس مسیول معاونت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار.

تاثیر سازوکارهای حاکمیت شرکتی بر عملکرد شرکت ها در تحقیق های زیادی بررسی شده است. معیار مورد استفاده برای اندازه گیریی عملکرد شرکت ها در اغلب این تحقیق ها معیارهایی نظیر کیو-توبین، بازده دارایی ها و بازده سهام شرکت می باشد. این عوامل تحت تاثیر شرایط کلان اقتصادی نظیر رونق و رکود، تورم و نرخ ارز می باشد که مورد توجه محققان قرار نمی گیرد. کارایی شرکت ها در شرایط یکسان و نسبت به یکدیگر سنجیده میشود و عوامل عمومی در محاسبه آن موثر نمی باشد.هدف این تحقیق بررسی تاثیر سازوکارهای حاکمیت شرکتی بر کارایی شرکت ها می باشد. به این منظور از اطلاعات مالی 99 شرکت پذیرفته شده در بورس های اوراق بهادار ایران بین سال های 1388 الی 1393 استفاده شده است. کارایی شرکت ها به روش تحلیل پوششی داده ها و با نرمافزار EMS محاسبه شده است. این روش برای محاسبه کارایی، یک روش تصمیم گیری چند متغیره می باشد که امکان استفاده از چند متغیر به عنوان ورودی و چند متغیر به عنوان خروجی را میدهد. دوگانگی سمت مدیرعامل در هیاتمدیره، استقلال هیات مدیره، تمرکز مالکیت و ساختار مالکیت به عنوان عوامل سازوکار حاکمیتی در نظر گرفته شده است. مدل ارایه شده رگرسیون چندگانه میباشد و با استفاده از نرمافزار EViews و به روش پانل دیتا تخمین شده است. نتایج حاکی از تاثیرگذاری دوگانگی سمت مدیرعامل در هیات مدیره و استقلال هیات مدیره بر کارایی بود، به این صورت که با کاهش دوگانگی سمت مدیرعامل در هیات مدیره و افزایش استقلال هیات مدیره کارایی شرکت افزایش می یابد. مابین سایر متغیرها و کارایی رابطه مشاهده نشد.

سازوکار حاکمیت شرکتی، کارایی، تحلیل پوششی داده ها، تصمیم گیری چند معیاره