مجاز مرسل وپیوند آن با ابهام در شعر نیما،اخوان،سپهری و فروغ فرخزاد

  • سال انتشار: 1389
  • محل انتشار: فصلنامه جستارهای نوین ادبی، دوره: 43، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JLSS-43-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 701
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابوالقاسم قوام

استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

احمد سنچولی

دانشجوی دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مجاز مرسل یکی از عوامل ابهام آفرین در کلام ادبی است. یاکوبسن در بحث خود از قطب های مجازی و استعاری زبان، مجاز را روند جایگزینی بر اصل مجاورت می داند و آن را از ویژگی های بارز نثر به حساب می آورد. در حالی که مجاز در کلام ادبی، به ویژه شعر معاصر، به دلیل پیوندها و علاقه های تازه ای که شاعر بین معنی حقیقی و مجازی ایجاد می کند، عنصری بلاغی محسوب می شود. چون مجاز مرسل بر اساس تداعی مجاورت شکل می گیرد، به زودی بازشناخته می شود و تک معنایی است، از این رو درجه ابهام آن نسبت به سایر مقوله های مجازی زبان کمتر است. شاید به همین دلیل است که کاربرد آن در شعر معاصر اندک بوده و شاعران معاصر چندان تمایلی به استفاده از آن در شعر خود ندارند. منتها در همین موارد معدود، گاه به نوآوری ها و ابتکاراتی دست زده-اند که نمودار گزینش و ترکیب شاعر از امکانات متعدد زبانی و بیانگر سبک خاص و نشان دهنده میزان تقلید یا نوآوری آن ها در این حوزه بلاغی است. در این مقاله که به شیوه توصیفی - تحلیلی بر روی شعر چهار تن از شاعران معاصر (نیمایوشیج، اخوان ثالث، سهراب سپهری و فروغ فرخزاد) صورت گرفته، برآنیم ضمن بررسی مجاز مرسل و نقش آن در ایجاد ابهام هنری به تجزیه و تحلیل ابهام های حاصل از این مقوله ادبی بپردازیم.

کلیدواژه ها

مجازمرسل،ابهام،شعرمعاصرفارسی، نیما،اخوان،سپهری،فروغ فرخزاد

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.