ارزیابی کاشت بقولات ب هعنوان گیاهان جایگزین در نظام زراعی آیش-گندم در استان خراسان شمالی

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: دو فصلنامه پژوهش های حبوبات ایران، دوره: 4، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPR-4-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 726
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احمد نظامی

اعضای هییت علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

عبدالرضا باقری

اعضای هییت علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

مرتضی عظیم زاده

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان

علی اکبر محمودی

عضو هیات علمی ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم خراسان شمالی، برز لآباد- شیروان

چکیده

نتایج بررسیهای برخی از محققان نشان میدهد که در مناطق خشک و نیمهخشک، کاربرد طولانیمدت آیش درنظامهای زراعی متکی بر کشت گندم، سبب افزایش فرسایش و کاهش حاصلخیزی خاک میشود و کاشت بقولات بهعنوان محصول جایگزین آیش ممکن است سبب بهبود پایداری تولید گردد. این پژوهش با هدف مطالعه امکانجایگزینی بقولات در سیستم تناوبی رایج کشت غلات (آیش-گندم) در خراسان شمالی با استفاده از شش الگوی تناوبی دوساله شامل گندم-گندم، آیش-گندم، نخود-گندم، عدس-گندم، ماشک علوفهای-گندم و یونجه یکساله-گندم در استانخراسان شمالی (ایستگاه تحقیقات منابعطبیعی و امور دام خراسان در سیساب-بجنورد) طی چهار سال (از سال زراعی 82-1381 تا سال زراعی 85-1384 (و در قالب دو دوره تناوبی دوساله اجرا شد. در بررسی میانگین بیوماس گیاهان جایگزین آیش در دو سال زراعی 82-1381 و 84-1383 مشاهده شد که بیوماس گندم، بیش از بیوماس بقولات بود و دربین بقولات مورد مطالعه، بیوماس ماشک و عدس نیز بیش از بیوماس نخود و یونجه بوده است. از نظر عملکرد دانه نیز عملکرد گندم (9/159گرم در مترمربع) بیش از عملکرد عدس و نخود (بهترتیب با 8/86 و 3/83گرم در مترمربع) بودهاست. میانگین عملکرد گندم در دو دوره تناوبی بهطور معنیداری (05/0< P (تحتتاثیر محصولات جایگزین آیش قرار گرفت. عملکرد گندم در تیمار آیش-گندم (8/180گرم در مترمربع) بیش از سایر تیمارها بود و عملکرد گندم درتیمارهای عدس-گندم و ماشک-گندم نیز ضمن نداشتن تفاوت معنیدار با عملکرد تیمار آیش-گندم، بیش از سایر تیمارها بود؛ درحالیکه در تیمار گندم-گندم کمترین عملکرد (4/110گرم در مترمربع) حاصل شد. با توجه به نتایج حاصله، بهنظر میرسد گیاهان عدس و ماشک بتوانند بهعنوان گیاهان کاندیدا جهت جایگزینی آیش در استان خراسانشمالی مدنظر قرار گیرند.

کلیدواژه ها

تناوب، تولید پایدار، عدس، عملکرد، ماشک

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.