حسین پهلوان - استادیار گروه سازه و زلزله دانشگاه صنعتی شاهرود
علی ناصری - دانشجوی دکترا عمران دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
صالح رفیعی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی زلزله دانشگاه پردیسان-مازندران

پل ها به عنوان یکی از اصلی ترین و آسیب پذیرترین سازه ها در شریان های حیاتی هر کشور محسوب می شوند. ویرانی یکیا چند پل تاثیر زیادی بر اقتصاد یک ناحیه داشته و می تواند آسیب جدی به عملکرد شبکه حمل و نقل آن منطقه واردکرده و همچنین امدادرسانی پس از زلزله را با مشکلات جدی مواجه خواهد نمود. تعداد زیادی از پل های عرشه جعبه ایبتن آرمه دارای قوس در پلان و درزمیانی هستند که اصطلاحا پل های قوسی چندقابی نامیده می شوند. وجود انحنا ودرزمیانی در عرشه جعبه ای شکل پل های بتن آرمه باعث بروز رفتار دینامیکی پیچیده شده و میزان آسیب پذیری لرزه ایاین گونه از پل ها در قیاس با پل های بدون قوس بیشتر خواهد بود. اثر اختلاف ارتفاع ستون ها در پاسخ لرزه ای پل هایقوسی شکل عرشه باکس بتن آرمه در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور، مدل پل های بتن مسلح چهاردهانه با پایه های چند ستونی دایره ای انجام گردید. پارامتر اصلی مدل، اختلاف ارتفاع پایه های پل می باشد. بدین ترتیب،سه نمونه پل شامل یک پل با پایه یکنواخت و دو پل با پایه های غیریکنواخت و مقادیر مختلف اختلاف ارتفاع ستون ها،مدلسازی شد. یک مجموعه هفت تایی از رکوردهای زلزله در نظر گرفته شد و برای هر یک از سه حالت ارتفاع پایه ها،اعمال شده و مدل ها بوسیله آنالیز تاریخچه زمانی غیرخطی، تحلیل گردید. نتایج این پژوهش نشان داده است که ارتفاعستون ها پارامتر مهم و تاثیر گذاری بر روی میزان آسیب پذیری لرزه ای کلاس پل مورد مطالعه می باشد. مقادیر ماکزیممدریفت ستون ها در دو جهت طولی و عرضی ارایه شده اند. مشاهده گردید که افزایش ارتفاع ستون ها سبب افزایشحداکثر تغییر مکان نسبی پل و افزایش میزان آسیب دیدگی پل ها در زلزله می گردد.

پل قوسی بتنی، اختلاف ارتفاع پایه ها، دریفت ستون ها، رفتار لرزه ای