مروری بر مبانی آسیب پذیری با تاکید بر مولفه های آسیب پذیری زیست محیطی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: چهارمین کنفرانس بین المللی برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست
  • کد COI اختصاصی: ESPME04_509
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 3536
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه حق ندری

دانشجوی کارشناسی ارشد گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان

افسانه افضلی

استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان

روح اله میرزایی

استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان

چکیده

آسیب پذیری زیست محیطی با درنظرگرفتن شرایط طبیعی (عوامل و تنش های طبیعی) و شرایط انسانی (عوامل اقتصادی، اجتماعی و تنش های انسانی) به مخاطرات، حساسیت و توان سازشی محیط زیست می پردازد. اگر چه آسیب پذیری زیست محیطی می تواند به شناسایی مناطق آسیب پذیر و کمک به تصمیم گیری به منظور حفاظت از محیط زیست و دستیابی به توسعه پایدار کمک کند؛ تعریف دقیقی از این مفهوم وجود ندارد و منابع مختلف این مفهوم را به شکل های مختلف و با استفاده از معیارهای گوناگون معرفی کرده-اند. در این مقاله تلاش شده است تا بحث مهم آسیب پذیری محیط زیستی با مروری اجمالی بر مبانی نظری آسیب پذیری، ریسک و ابعاد آسیب پذیری معرفی گردد. از این رو مطالعات مرتبط طی 15 سال اخیر (2002-2017) از پایگاه های مقالات علمی مختلف استخراج و مفهوم و معیارهای مختلف استفاده شده در مقیاس های ملی، منطقه ای و محلی بررسی شد. نتایج بررسی این مطالعات نشان داد که عوامل مورد ارزیابی در مقیاس ملی با توجه به 50 شاخص تدوین شده توسط کمیسیون کاربردی علوم زمین حوزه اقیانوس آرام جنوبی در گزارش سال 2004 به کارگرفته شده اند. ارزیابی در مقیاس منطقه ای با استقبال بیش تری روبه رو بوده است و عوامل منابع زمین (کاربری اراضی و تیپ خاک)، اقلیم (دما و بارش)، توپوگرافی (شیب و ارتفاع)، فرسایش و تراکم جمعیت بیش تر استفاده شده است. در مقیاس محلی نیز اغلب اکوسیستم، واحد ارزیابی بوده و معیارهای محدودتری نسبت به مقیاس منطقه ای بررسی شده اند.

کلیدواژه ها

آسیب پذیری، عوامل آسیب پذیری زیست محیطی، مقیاس ملی، مقیاس منطقه ای، مقیاس محلی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.