بررسی مفهوم انسان کامل در مثنوی مولانا و مقایسه آن با مفهوم بودهیستوه در مکتب مهایانه بودا

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: کنگره بین المللی زبان و ادبیات
  • کد COI اختصاصی: LPMCONF01_0559
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 534
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ولی الله ساکی

استادیار دانشگاه پیام نور

مهررخ غضنفری

محقق علوم آماری و اجتماعی

چکیده

از دیدگاه مولانا در مثنوی، صحنه گیتی هیچگاه از وجود انسان کامل و ولی الهی خالی نیست که متناسب با هر عصری،در شکل و صورتی متفاوت ظهور کرده و هدایت و ارشاد ابناء بشر را برعهده میگیرد. در میان اولیای الهی هم عصر، یکنفر قطب کامل وجود دارد که مقام و رتبهاش از دیگران بالاتر بوده و اولیاء جزء مطیع او هستند. اولیا و پیران الهی با تحمل مشقتهای مسیر ریاضت و تهذیب، خویش را از نفسانیات رسته و در حق فانی گشتهاند و به این دلیل مرجع هدایت وارشاد راهروان راه طریقت شدهاند. مولانا بر لزوم تبعیت و اطاعت محض از انسان کامل به عنوان اصل اساسی در سلوکعرفان تاکید دارد و معتقد است که سالک نوپا برحسب استعدادها و نیازهایش، محتاج اخذ دستور و تجویزات خاصی است که جز از دست پیر آزموده ساخته نیست. همچنین، واردات قلبی سالک و تفکیک سره از ناسره آنها نیازمند نظارتو سرپرستی شیخ است.از دیگر سو، آموزه بودهیستوه در مکتب مهایانه مانند دیدگاه مولانا مبتنی بر نجات و دستگیری رهروان بوسیله بودهیستوگانی است که خود به نجات رسیدهاند اما مانند پیران و ابدال از حق به سوی خلق آمده و نجاتآنها را وجهه همت خود قرار دادهاند. بودهیستوهها همچون پیران و شیوخ، برای نیل به این جایگاه، احوال و مقاماتمتعددی را پشت سر نهادهاند و شفقت و محبت، مبنای عمل ایشان می باشد.البته انسان کامل و بودهیستوه در زمینه اعتقاد به وجود و یا عدم وجود خدای واحد با یکدیگر اختلاف دارند بطوریکه انسان کامل، موحدی خداپرست است و بودهیستوه در بهترین حالت معتقد به شخص بودا است. همچنین، انسان کامل در میان خلق زندگی میکند و حال آنکه بودهیستوگان اغلب دیده نمیشوند و با فاصله، به دستگیری رهروان و سالکان میپردازد. هرچند شباهتها و تفاوتهای بسیار دیگری نیز وجود دارد.

کلیدواژه ها

انسان کامل، پیر، قطب، بودهیستوه، شفقت و محبت

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.