تحولات سازوکار تنظیم شرایط محیطی در بناهای تاریخی یزد در گذار از معماری ایلخانی-تیموری به قاجاری

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: همایش بین المللی معاصر سازی سنت های معماری اسلامی -ایرانی
  • کد COI اختصاصی: TRADITIONARCH01_090
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 887
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

معصومه عبدی

دانشجوی کارشناسی ارشد مرمت و احیای بناهای تاریخی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان،دانشگاه آزاد اسلامی یزد

رضا ابویی

دانشیار، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان

حمیدرضا بیگ زاده شهرکی

دکترای مرمت و احیای بناها و بافتهای تاریخی، مدرس دانشگاه فنیوحرفه ای، استاد مدعو دانشگاه آزاد اسلامی یزد

چکیده

معماری خانهها و مدارس شهر یزد در گذار از عصر ایلخانی به عصر قاجاری دستخوش تحولات بسیاری شده است. در نتیجه این تحولات، سازوکار تنظیم شرایط محیطی نیز تکامل یافته و تغییرات شگرفی به خود دیده است . این پژوهش با بررسی کتابخانهای و میدانی بناهای متعدد تاریخی در شهر یزد، شیوه تنظیم شرایط محیطی را در دوره های مختلف تاریخ ی و سبکهای مختلف معماری مورد مطالعه قرار داده است. نتایج نشان میدهد که تحولات سبک معماری از دورهای به دوره دیگر، همواره کاملا0 همساز با اقلیم یزد رقم خورده و روشهای تنظیم شرایط محیطی در گذر از این دورهها بهطرز هنرمندانهای رشد یافته و به کمال رسیده است. در دوران ایلخانی تا تیموری، ایوانهای بلندبالا و ژرف در ترکیب با باغ فراخ و گسترده در یک سو و حیاط کوچک و محصور در سوی دیگر، نقشی بادگیرگونه یافته و علاوه بر سایهاندازی، هوا را در فضاهای فشرده و تودرتوی خانه به جریان میانداختند. اما با گشودهتر شدن فضاها در دوران صفویه تا زندیه، ترکیب گودالباغچه و بادگیر در کنار عناصر حیاطساز این نقش را به عهده گرفتند. این شیوه تنظیم شرایط محیطی در زمان قاجار گسترش چشمگیری پیدا کرده و رواج کامل یافت.

کلیدواژه ها

گودال باغچه، بادگیر، بوم یا اقلیم، معماری تاریخی، یزد

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.