تحلیل فضایی مخاطرات طبیعی سکونتگاههای روستایی استان گیلان با استفاده از GIS

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: اولین کنفرانس بین المللی مخاطرات طبیعی و بحران های زیست محیطی ایران، راهکارها و چالش ها
  • کد COI اختصاصی: ICINH01_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1335
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عیسی پوررمضان

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، گروه جغرافیا، رشت، ایران

محمود روشنی

دانشجوی دکتری اقلیمشناسی در برنامه ریزی محیطی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

خطر به طور بالقوه انسانها را تهدید میکند، از این رو شناسایی و مقابله با مخاطرات طبیعی از ضروریترین نیازهای زندگی در سکونتگاه های روستایی است. کشور ما ایران به دلیل گستردگی، دارای تنوع آب و هوایی و شرایط مختلف محیطی است که زمینه وقوع بسیاری از بلایای طبیعی را درآن فراهم ساخته است. مخاطرات طبیعی به ویژه زلزله و سیل، بسیاری از سکونتگاههای روستایی استان گیلان را تهدید میکند. این مقاله با هدف پهنه بندی مخاطرات طبیعی استان گیلان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، درصدد تحلیل این مخاطرات (زلزله و سیل) و مدیریت ریسک آنها در سکونتگاههای روستایی استان گیلان میباشد. پژوهش حاظر از نظر هدف کاربردی و مبنای روش آن توصیفی - تحلیلی است. اطلاعات پایه این پژوهش از طریق مطالعات اولیه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن روستاهای استان گیلان به دست آمده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که /3 83 درصد سکونتگاههای روستای استان گیلان که عمدتاً در بخش کوهپایهای و کوهستانی استان واقع شدهاند، در پهنه خطر زلزله نسبتاً بالا و بالا استقرار یافتهاند. همچنین 320 روستا در حریم 1000 متری خطر گسل زلزله قرار گرفتهاند که بیشتر این روستاها با /6 56 درصد در ناحیه شرقی استان گیلان و شهرستانهای رودسر، املش، لاهیجان و سیاهکل واقع شدهاست. خطر سیل بیشتر سکونتگاههای روستایی بخش جلگهای استان گیلان را تهدید میکند به طوری که از مجموع روستاهای این استان 1160 روستا یعنی /6 45 درصد، در خطر سیل قرار دارند که اکثراً در شهرستانهای رودسر، لاهیجان، آستانه اشرفیه، رشت، بندر انزلی، صومعه سرا، تالش و رضوانشهر میباشد. بر این اساس رعایت اصول فنی و مهندسی ساختمان در ساخت و سازهای جدید، جلوگیری از هر گونه ساخت و ساز در پهنههای خطر نسبتاً بالا و بالا، جلوگیری از گسترش کالبدی روستاهای بخش کوهپایهای و کوهستانی در پهنههای خطر (اراضی با شیبهای تند) و روستاهای بخش جلگهای درحریم سیل و رودخانهها از جمله مهمترین راهکارهای مقابله با مخاطرات طبیعی در سکونتگاههای روستایی استان گیلان میباشد.

کلیدواژه ها

مخاطرات طبیعی، پهنه بندی، تحلیل فضایی، مدیریت ریسک ، سکونتگاههای روستایی، استان گیلان

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.