مسلم عباسی - کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس تهران
مسعود آریایی نیا - دکتری علوم سیاسی، پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات علمی و پژوهشی استراتژیک خاورمیانه

در سال 1985 گایاتری چاکراورت یاسپیواک، با انتقاد از مجامع علمی آکادمیک غرب اینسؤال را مطرح کرد که «آیا شخص مغلوب می تواند سخن بگوید؟ »، پاسخ به این سؤالنیازمند بررسی علوم انسانی و هر دستگاه معرفتی است که سبب ایجاد حاشیه ها شده است.گفتار پسااستعماری به عنوان نظری های انتقادی، آزادی خواه و ضداستعماری این دستگاهمعرفتی را مورد نقد و بررسی قرار می دهد. متفکر پسااستعماری با دیرینه شناسی علومانسانی زمانی را جستجو می کنند که چیزی تحت عنوان «شرقی » در برابر «غربی » تعریفشد. کیستی سوژه مدرن موضوعی است که متفکر پسااستعماری مانند میشل فوکو دردیرینه شناسی مورد سؤال قرار می دهد. ایجاد مفهوم «شرقی » به زمانی برمی گردد که وجودعالم خارج، از ذهن شناسا نتیجه گرفته می شد. شرقی هنگامی می تواند سخن بگوید کهنقد خود را متوجه سوژه خو دبنیادی کند که علوم انسانی بر اساس آن شکل گرفته است.دستیابی به تعریفی از انسان و چگونگی مواجهه او با جهان برای فهم آن، نخستین قدمبرای معرفی بدیلی در برابر علوم انسانی سلطه گر است. روش متفکر پسااستعماری در فهمدیگری، و عالم خارج مبتن یبر بیناذهنیت است. این روش فهم، از طریق تبیین مطالعاتانسانی در برابر علوم انسانی غربی و علوم انسانی بومی، و با دیدگاهی انتقادی نسبت بهپارادایم فکری اسپیوک، به سؤال او برخلاف پاسخ خودش پاسخی مثبت می دهد.

بیناذهنیت ، دیرینه شناسی علوم انسانی، سوژه خودبنیاد، گفتار پسااستعماری، مطالعات انسانی