بررسی عوامل فنی ساخت و نقش در پارچه بافی سنتی خراسان جنوبی (تون بافی) مطالعه موردی روستاهای خراشاد ، گورید بالا، شورستان و خشک

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: نخستین همایش بین المللی هنر و صناعات در فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی با تاکید بر هنرهای روبه فراموشی
  • کد COI اختصاصی: ACIICC01_128
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1675
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

کاظم ابراهیمی

امیرحسین چیت سازیان

چکیده

پارچه بافی سنتی از دیرباز از زمینه های اشتغالزایی در میان روستاییان و عشایر می باشد که با توجه به نیاز و نحوه کاربردآن و بکارگیری نیروی خلاق در هر رده سنی بخصوص جوانان، و نیاز به امکانات اندک جهت بافت، نقش بسزایی در جامعه ونیز هنر دارد. این هنر، بنابر شرایط محیطی و محدودیت های ممکن در بسیاری از مناطق ناشناخته مانده و در بسیاری از نقاطدیگر منسوخ گردیده است. این پژوهش به چگونگی بافت حوله های سنتی _ تون بافی _ و نقوش آنها که از قدیم الایام درخراسان جنوبی بافته می شده و به دلیل تعطیلی این کارگاه ها در برخی مناطق، صرف ا این پژوهش در چهار روستا از جمله:خراشاد، گورید بالا، شورستان از حومه بیرجند و خشک از حومه قاین که در حال حاضر بیشتر پارچه بافی مرسوم استپرداخته، همچنین به معرفی اجزاء دستگاه و نحوه بافت یا پدال زدن برخی از نقوش، جهت ایجاد نقش اشاره شده است.تحقیق از نوع بنیادی، تحلیلی و توصیفی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی از طریق عکسبرداری از نمونه-های پارچه های موجود صورت گرفته و نتایج یافته ها نشان می دهد، نقش های به کار رفته در این مناطق هندسی بوده و شاملنقوش: ساده، کلو، گنتی، چغلبافت، خشتی، خشتی گلونیم گل، جگرناس و چپربافت که خود شامل: کجراه، هفت وهشتی،زیگزاگ، چشم چغوکی می باشد که هر کدام نیازمند نحوه بافت خودش است. همچنین نتایج حاصله نشان داده که این هنر ازدیر باز و به صورت نسل به نسل به آنها رسیده و به همین روش هم به دیگران آموزش داده می شود و مصارف بافته هایشان نیزجهت استفاده در منازل، جهیزیه عروس و در نهایت فروش می باشد. البته در برخی از روستاها مانند خراشاد به جنبه اقتصادیو فروش آنها بیشتر توجه شده است، همچنین ذوق و سلیقه هنرمند بافنده قابل ستودنی است چرا که با نگاه دقیق به طبیعتاطرافش توانسته است نقوش زیبا و متنوعی را روی پارچه ها بافته که در این میان به چشم چغوکی، خشتی و چغلی می تواناشاره نمود.

کلیدواژه ها

پارچه بافی سنتی، نقوش، حوله بافی، تون بافی، خراسان جنوبی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.