بررسی تحلیلی پارچه های سفید دوزی نیمهی اول سدهی نوزدهم دوره قاجاریه (با رویکرد بر ایجاد نقش)

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: نخستین همایش بین المللی هنر و صناعات در فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی با تاکید بر هنرهای روبه فراموشی
  • کد COI اختصاصی: ACIICC01_088
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1475
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

معصومه طوسی

عضو هیئت علمی گروه طراحی و چاپ پارچه دانشکده هنر دانشگاه سمنان.کارشناسی ارشد ارتباط تصویری

انسیه باستانی

فارغ التحصیل رشته کارشناسی طراحی وچاپ پارچه دانشگاه سمنان

چکیده

بخشی از فرهنگ مردم یک جامعه در ذوق، سلیقه و رویکردهای آنان در پارچه و پوشاک با پیشینه تاریخی و اعتقادات دینیتجلی می ابد. سوزندوزیهای سنتی ایرانی یکی از هنرها ی ملی و صنایع دستی کشورمان است . با استفاده از انواع سوزن ، ضمنبهره گیری از انواع نخ های رنگین یا فلزی، همراه با عملیات تکمیلی دیگر برروی پارچه آثار ارزنده ای را می توان در این هنر پدیدآورد. مهم ترین کاربرد رودوزی های ایرانی، تزیین لباس و پوشاک بوده است. همچنین برای تزیین سجاده، جانماز، جا قرآنی،پوشش برای وسایل منزل نیز کاربرد داشته است. نمونهی سوزندوزی موجود در این پژوهش از نوع سفیددوزی است، یعنیاز نخ سفید جهت نقش اندازی بر روی یک پارچهی سفید استفاده می شود.هدف از پژوهش حاضر بیان نوع و نحوه ی این رودوزی بر روی پارچه های موجود در نیمه اول سده نوزدهم دوره قاجاریه است.دوره فوق اوج هنر رودوزی از نظر مهارت فنی و ریزه کاری با توجه به نمونه های موجود می باشند. به ویژه که تزیینات بر رویلباس و پارچه ها نشان دهنده قدمت هنر این مرز و بوم و جلوه بخشیدن به وقار و شخصیت افراد و هویت ملی و مذهبی آنانبوده است و نشانگر توجه بیشتر مردم به هنرهای تزیینی است.روش این پژوهش استفاده از تحلیل بصری و توصیفی نوع پارچه به کارگرفته شده و نخ و نقش ایجاد شده می باشد. این جستاربه منظور بررسی تغییرات ساختار پارچه وسیر تغییرات تجسمی نقوش در هنگام سوزندوزی و ترکیب بندی آنها در قالبطراحی و تزیین پارچه انجام گرفته است. نتایج، نشانگر آن است که در این نوع دوخت، بافت پارچه مورد نظر فقط با ساختار تاریو پودی عمود بر هم امکان است. برای نقش اندازی بر روی پارچه باید ابتدا شمارش تا ر و پود صورت گیرد سپس کشیدنبخشی از نخ های تار و پود و استفاده ازهمین نخ ها و دوخت نقشمایه ها ، نقش ها شکل می گیرد. دلایل استفاده از این طرح ها و ایننوع سوزندوزی علاوه بر زینت به عنوان عنصری در پارچه، جنبه کاربردی نیز داشته است.

کلیدواژه ها

سفید دوزی. نقش اندازی. نقشمایه. دوره قاجار

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.