تاثیر بافت زمانی-مکانی بر تحلیل کنش گفتار:مقایسه فراوانی انواع کنش های گفتار در سوره های مکی و مدنی قران کریم

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: دوماهنامه جستارهای زبانی، دوره: 6، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_LRR-6-3_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 547
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدمحمد حسینی معصوم

دانشیار زبان شناسی و زبان های خارجی،دانشگاه پیام نور،تهران، ایران

عبداله رادمرد

دانشیار زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه فردوسی مشهد،ایران

چکیده

بررسی کنشهای گفتار در متون مذهبی یکی از راههای درک لایههای پنهان کلام و شناخت تأثیر مورد نظر مبداً کلام است. این پژوهش برای نخستین بار به بررسی و مقایسهٔ کنشهای گفتار در منتخبی از سورههای مکی و مدنی قرآن کریم میپردازد. در این تحقیق توصیفی با روش تحلیل محتوا، شصت صفحه از قرآن کریم مشتمل بر سی صفحه از سورههای مکی و سی صفحه از سورههای مدنی به روش تصادفی به عنوان نمونه انتخاب گردید. براساس نظریهٔ کنش گفتار آستین و طبقه بندی پنج گانهٔ سرل در مورد انواع کنشهای گفتار، با درنظرگرفتن محتوا و مفاهیم سورهها و آیات، فراوانی هریک از انواع کنشهای گفتار موجود در آنها بررسی شد. نتایج نشان داد که پراکندگی و فراوانی انواع کنش های گفتار در سوره های مگی و مدنی تفاوت قابل توجهی دارد. بر این اساسی، در سورههای مگی کنش اظهاری بیشترین فراوانی را دارد و کنشهای عاطفی، ترغیبی، تعهدی و اعلامی در رتبههای بعد قرار دارند. اما در سوره های مدنی، فراوانی کنش اظهاری به نفع سایر کنشها کاهش یافته و در مقابل، کنشهای ترغیبی و عاطفی و کنشهای تعهدی و اعلامی افزایش یافتهاند. این آمار می تواند در مقایسهٔ این دو نوع از سوره ها دارای پیامدهای تفسیری مهمی باشد؛ از جمله این که بیان اخبار و معارف الهی و اسلامی در قالب کنش اظهاری در سورههای مکی و در آغاز اسلام، حجم بیشتری از آیات را به خود اختصاص داده است؛ درحالی که کنشهای گفتاری مربوط به اوامر و نواهی تشویقی و ترغیبی وتبشیر و انذار، در سوره های مدنی اولویت بیشتری دارد.

کلیدواژه ها

تحلیل گفتمان قرآن، سورههای مکی، سورههای مدنی، کنش گفتار، سرل

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.