بررسی تطبیقی«روایت پردازی» در «رساله الطیر غزالی» و «منطق الطیر عطار»

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: دوماهنامه جستارهای زبانی، دوره: 2، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_LRR-2-3_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 435
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه کوپا

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی،دانشگاه پیام نور،تهران، ایران

چکیده

بیان تجربهها و آموزههای عرفانی از طریق متون روایی نمادین، پیشینهای طولانی دارد. متونی از این دست به دلیل بهرهگیری از ابزاری کارآمد جهت انتقال مخاطب از حقیقت به عینیت و هدایت ذهن «روایت گیر» در سیری استعلایی، موجبات استحالهٔ وی را در جهت انفکاک از من تجربی و دست یافتن به جهانی آرمانی فراهم میآورد. در این میان «رسالهالطیر غزالی» و «منطقالطیر عطار» حکایتهایی تمام عیار و با پردازشی ماهرانه هستند که با نگرشی نمادین به قلم در آمدهاند و در حقیقت نوعی «حماسهٔ عرفانی» به شمار می روند که سفر فکرت قلبی را در قالب هجرتی پرمخاطره به تصویر می کشند. با وجود وجوه افتراق در ساختار و پرداخت دو حکایت، از جمله توجه ویژه عطار به بهرهگیری از حکایتهای میانی، استفاده از عناوین ابتدایی، شرح و تفصیل ماجراها و بر صحنه آوردن شخصیتهایی گسترده و همه جانبه، عنایت خاص غزالی به خط روایی متصل، به تصویر کشیدنقهرمانان ناشناسی و رعایت حداکثر ایجاز در روایت پردازی، موارد تشابه دو حکایت نیز در خور توجه هستند که از آن جمله اند: بهرهگیری از راوی دانای کل و بن مایهٔ «سفر» در هر دو حکایت، اشتراک مقصد نهایی سفر پویایی و استحالهٔ شخصیتها و حاکمیت بی چون و چرای اقتدار الهی که در نهایت راهگشای تفکر مخاطب در بررفتن از محسوس به معقول و تعین به شهود می شود.هدف اصلی این نوشتار، انجام پژوهشی تطبیقی میان دو حکایت برای دستیابی به موارد اشتراک و افتراق دو اثر و واکاوی ابزار کارآمد روایت برای پردازش متنی اثرگذار است.

کلیدواژه ها

بررسی تطبیقی، روایت پردازی، رساله الطیر، منطق الطیر

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.