سپیده چایچی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)
مریم استادی - مدیر گروه دانشکده شهرسازی ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
امیر امینیان - مدیرگروه دانشکده هنر ،دانشگاه بین المللی امام رضا (ع) واحدمشهد

بر اثر توسعه پراکنده و بی سامان شهرها ،الگوی انسجام شهر و ساختار اصلی آن دگرگون شده و موجب از بین رفتن ساختار واحد در کل شهر وپیچیدگی کالبدی و فضایی شده است به طوری که درک کلیت ساختار و استخوان بندی شهرها و تمام اجزای آن با توجه به این عوامل امریمشکل است .در ساختار شهرها فضاهای شهری به صورت شبکه ای از فضاهای پویا و ایستا ترکیب می شوند و این ترکیب منجر به ایجاد شبکه ای منسجم ازفضاهای شهری در بافت های تاریخی میشود که ساختار بافت بر اساس آن به وجود می آیدکه در شهرهای قدیمی عنصر بازار یکی از اجزا ساختاروبه عنوان هسته اصلی وبخشی از فضاهای پویاست و عامل انسجام بخش و اتصال کالبدی فضاها محسوب می شود.یکی از مشکلات اساسی درمناطق تاریخی شهرهای ایران، عدم وجود انسجام ساختاری می باشد. این مشکل در هسته تاریخی شهر مشهد در اطراف حرم مطهر رضوی بهدلیل عدم شناخت ساختار و شکل شهر، منجر به حذف تدریجی ساختار قدیمی به ویژه در بازار ها گردیده است.این پژوهش با هدف بررسیتأثیر عامل بازار به عنوان یکی از عناصرموثر برانسجام بخشی در ساختار فضایی هسته تاریخی و بافت قدیمی، به بررسی و تحلیل عوامل انسجامبخش در هسته تاریخی شهر و تحولات کالبدی آن پرداخته است. این عوامل به عنوان مهمترین مفهوم به منظور بررسی انسجام و هماهنگیساختار هسته تاریخی شهرمشهد به ویژه بازار سرشور که از بازارهای قدیمی شهر می باشد با روش تحلیلی –توصیفی مورد بررسی قرار گرفتهاست. لذا در این تحقیق عومل مهم در انسجام بخشی ساختار بازار شناسایی شده و در جهت ایجاد نقش انسجام بخش بازار سرشور تلاش شده است.با توجه به نتایج حاصل ازاین پژوهش، روشن شد که مداخلات شهرسازانه در دوره اخیر، در نبود رویکردی ساختارگرا و بدون شناخت زمینههای کالبدی وفضایی موجود ، منجر به انزوای عناصر انسجام بخش دربافت محور سرشور گردیده است.

بازار – انسجام - ساختار