حمداله بهرام خاتی - دانشجوی کارشناسی ارشد تکتونیک دانشگاه بوعلی سینا
سیدجعفر حسینی دوست - استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه بوعلی سینا

حقیق حاضر تنش دیرینه در کوه های جنوب سلطانیه را با استفاده از داده های حاصل از بررسی و تحلیل ساختارهای شکل پذیرمنطقه ارزیابی مینماید. منطقه مورد مطالعه که در جنوب شهرستان سلطانیه واقع گردیده، مساحتی بالغ بر 570 کیلومتر مربع را شامل می شود که از لحاظ تقسیمات کشوری بخشهایی از شهرستان های خدابنده و سلطانیه در استان زنجان را شامل میشود. این منطقه در حاشیه خرده قاره ایران مرکزی واقع گردیده که بخشی از زون ارومیه-دختر محسوب می گردد. بررسی روند حداکثر کوتاه شدگی ساختارهای شکل پذیر در منطقه سه جهت اصلی اعمال تنش را نمایان میسازد. راستای تنش حداکثر در منطقه ابتدا یک راستای شمالی– جنوبی داشته که خود می تواند دوره زمانی اواخر پالئوزوئیک تا اواسط مزوزوئیک را شامل شود. پس از این دوره، جهت تنش فشارشی حداکثر عوض شده و تقریبا به صورت شرقی– غربی درمیآید که این جهت تنش نیز بازه زمانی اواسط مزوزوئیک تا اوایل سنوزوئیک را شامل می گردد . آخرین جهت تنش فشارشی اعمال شده بر این منطقه راستایی شمال غربی– جنوب شرقی داشته و داده های حاصل از تحلیل چین خوردگیهای جوان این موضوع را تایید می نماید، لذا این نسل از دگر شکلی و تنش مربوطه را میتوان به همگرایی شمال غربی– جنوب شرقی صفحه عربی با صفحه ایران ارتباط داد .

دگرشکلی شکل پذیر، سلطانیه، تاقدیس، ناودیس، تنش دیرین