احمد اکبری - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بردسکن
رضا جهانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور

بررسی دو رویکرد رایج فرایند محوری و محتوی محوری در برنامه فلسفه برای کودکان و پاسخ به این سوال اساسی استکه؛ آیا می توان رویکرد تلفیقی را بعنوان رویکرد بدیل در این برنامه وارد کرد؟ هدف پژوهش حاضر است، بر این اساس، ابتدا رویکرد های فرایندی و محتوایی بررسی شده و تاملی بر قوت ها و نارسایی های آنها صورت می گیرد، سپس رویکرد تلفیقی بعنوان بدیلی برای رویکردهای موجود پیشنهاده شده و به تشریح چگونگی این رویکرد پرداخته می شود. یکی از دستاوردهای مقاله این است که تاکید صرف بر فلسفیدن منجر به طرح برنامه های همچون فرایند محوری لیپمن در برنامه(p4c) شده است، ازسویی دیگر رویکرد محتوایی درصدد تبیین اندیشه های فلسفی به شکل داستانی است و نمونه بارز آن در محتوای فلسفی دنیای سوفی اثر گاردر دیده می شود، تاکید این روش بر محتوای فلسفی باعث بی توجهی این رویکرد به فرایند فلسفیدن شده است. نتیجه آنکه فلسفه برای کودکان را باید تلفیق دو رویکرد محتوا محوری (Content Approach) و فرایندمحوری(Process Approach) دانست که در محتوای داستانی با مضامین فلسفی و طرح آنها در اجتماع پژوهی نمود پیدا می کند.

فلسفه برای کودکان ، رویکرد فرایندی ، رویکرد محتوایی ،