نقش برنامه ریزی کالبدی در جهت ارتقاء کیفیت زندگی شهرهای جدید نمونه موردی شهر جدید آفتاب

سال انتشار: 1392
محل انتشار: اولین کنفرانس ملی معماری و شهرسازی اسلامی و ترسیم سیمای شهری پایدار با گذر از معماری ایرانی- اسلامی و هویت گمشده آن
کد COI اختصاصی: AUSI01_184
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 8480

نویسندگان

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، گروه تخصصی شهرسازی، تهران، ایران

کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، گروه تخصصی شهرسازی، قزوین، ایران

چکیده

برنامه ریزی کالبدی راهی برای رسیدن به سطح کیفیت زندگی مناسب ساکنان شهرهاست، که این برنامه ریزی می بایست با شناسایی وضع موجود، توانمندی های بالقوه و بالفعل با شناخت محیط در بخش های طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی صورت پذیرد. با نگاهی عمیق به شهر با هدف شناخت و دست یابی تعریفی جامع از آن، این نکته مشهود است که شهر از گستره ای فیزیکی و کالبدی ساخته شده از ابنیه و فضاهای متعدد پر و خالی است که در پیوندهای تنگاتنگ با جامعه گسترده و وسیع انسانی ساکن آن شکل گرفته و بوجود آمده است. آنچه شهر را از سایر دست آوردهای بشری چشمگیرتر می نماید، تنوع ساختاری آن است. آنجا که کالبد فیزیکی در تعامل و پیوندی تنگاتنگ با جامعه انسانی محیطی متنوع و پویا را جهت زندگی، کار، فعالیت و روابط انسانی و اجتماعی، گذراندن اوقات فراغت، سکونت و... فراهم می آورد. شهرهای جدید به عنوان تجربه ای در نظام شهرنشینی ایران مطرح هستند. شهرهایی که در ابتدا با هدف حل مسائل و مشکلات شهری مطرح شدند، ولی با گذشت زمان اغلب آنها دچار شکست گردیدند. شهر جدید، اجتماعی خود اتکاست، با جمعیت و مساحت مشخص و فاصله ای معین از مادر شهر که دارای برنامه ریزی از پیش تعیین شده ای همراه با اهدافی معین و در عین حال برخوردار از امکانات لازم برای محیطی مستقل است، می باشد. با وارد کردن انگاشت کیفیت زندگی در فرآیند برنامه ریزی شهرهای جدید، همراه با ارزشگذاری اهداف و جایگاه آن در افکار جامعه و توجه برنامه ریزان به اهمیت آن، می توان نقشی مهم در راستای ارتقاء کیفیت زندگی فراهم ساخت. هدف اصلی این پژوهش پرداختن به برنامه ریزی کالبدی و جایگاه آن در انگاشت کیفیت زندگی و مداخله آنها در میزان رضایتمندی مطلوب و شناسایی عواملی که در ابعاد کالبدی – محیطی کیفیت زندگی نمونه موردی انتخاب شده شهر جدید آفتاب تأثیر گذار هستند، می باشد. روش عمل این پژوهش بدین صورت می باشد که، بعد از مرور متون نظری و تجارب عملی مرتبط، شاخص های مورد بررسی در ابعاد کالبدی – محیطی کیفیت زندگی شناسایی و توسط انواع روشهای توصیفی – تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. جمع آوری داده ها از طریق پخش و گردآوری پرسشنامه ها براساس نمونه گیری تصادفی در بین ساکنین و افراد متخصص انجام گرفته و فرآیند محاسبات بر اساس رگرسیون لجستیک و رگرسیون چند متغیره بوده است. همچنین تعیین راهبردها توسط جداول SWOT انجام گرفته است. بررسی جایگاه برنامه ریزی کالبدی شهر جدید آفتاب و سنجش میزان انطباق آن با معیارهای کیفیت زندگی با توجه به تجزیه و تحلیل 7 شاخص کیفیت مسکن، امنیت، حمل و نقل، اوقات فراغت، خدمات شرکت عمران شهر جدید، کیفیت محیط زیست و خدمات رفاهی با حجم نمونه 94 صورت گرفته است. که اهمیت هر یک از این معیارها در تعیین میزان رضایتمندی از کیفیت زندگی نقش مؤثری را دارا می باشند، که هر یک به طور دقیق و جداگانه مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته اند. این تحقیق به عنوان انگاشتی که بیان کننده میزان بهره وری ساکنان از امکانات مهیا شده برای زندگی است، به تصمیم سازان کمک می کند تا با آگاهی از میزان تأثیر گذاری برنامه ریزی های خود، کاستی های موجود در برنامه های جاری را در جهت ارتقاء برنامه ریزی کالبدی، کاهش داده و یا برطرف کنند.

کلیدواژه ها

شهر جدید، برنامه ریزی کالبدی، کیفیت زندگی، ابعاد کالبدی – محیطی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.