بررسی وضعیت سیلخیزی حوضه آبخیز دیزجچای بر اساس ویژگیهای هیدروژئومورفوکلیمایی آن

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: اولین همایش ملی علوم زمین و توسعه شهری
  • کد COI اختصاصی: ESUD01_124
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 604
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مرتضی قراچورلو

دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی

الهامه عبادی

دانشجوی - کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی

علی جعفری

دانشآموخته کارشناسی ارشد اقلیمشناسی

توحید موسی پور

دانشجوی کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اولیه از وضعیت سیلخیزی حوضه آبخیز دیزجچای واقع در استان اردبیل و شهرستان گرمی انجام گرفت. نظر به اهمیت مسائل و گرفتاریهای برخاسته از بروز چند حادثه سیل در حوضه مورد مطالعه،ضرورتی احساس گردید تا با مطالعه عوامل موثر بر بروز و تشدید سیلاب در حوضه آبخیز دیزجچای از شرایط و زمینههای وقوع مخاطره مزبور آگاهی یابیم. طی این بررسی که به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از دادهها واطلاعات گردآوریشده در خصوص ویژگیهای هیدروژئومورفوکلیمایی صورت گرفت از نرمافزارهای صفحه گسترده و سامانه اطلاعات جغرافیایی جهت انجام تحلیلهای آماری و مکانی بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تحلیل عواملدخیل در بروز و تشدید سیلاب در حوضه مورد نظر نشان داد که تغییرات مکانی و زمانی بارش مهمترین عامل در وقوع سیلابهای حوضه است. این عامل در همراهی با اختلاف شرایط توپوگرافیکی در نقاط بالادست و پاییندست حوضه، زمینههای طبیعی لازم برای وقوع سیلاب را فراهم ساخته است، به طوری که وقوع بارشهای رگباری و شدیددر فصل بهار و ذوب برفهای انباشته در مرتفعات پرشیب با جهات شمالی، فصل بهار را به عنوان فصل سیلاببرانگیز در حوضه مورد مطالعه مطرح ساخته است. از طرفی نتایج پژوهش نشان داد که نبایستی از عامل انسانی در اینزمینه چشمپوشی نمود. تخریب اراضی مرتعی از طریق چرای بیرویه و بیموقع، تخصیص اراضی جنگلی و مرتعی به کشاورزی دیم، راهسازیهای غیراصولی و با مکانیابی نامناسب و عدم آشنایی اهالی روستاها با مسائل مدیریت منابع طبیعی و اصول کشت درست و علمی عواملی بودند که زمینههای بروز سیلابهای منطقه را تسریع بخشیده است. بنابراین لزوم توجه به اوضاع انسانی و تخریب و تهدیدهای صورت گرفته از طرف انسان به خوبی در حوضه دیزجچای احساس میگردد.

کلیدواژه ها

سیلخیزی، هیدروژئومورفوکلیما، سیلاب، دیزجچای

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.