محمدحسین شهیر - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان- ایران
مینا محمدی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه- ایران
شهاب قاضی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه- ایران
امید افسریان - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان- ایران

زمینه مطالعه: پروبیوتیک و بوتیرات کلسیم از افزودنی های خوراکی هستند که باعث بهبود عملکرد و پاسخ ایمنی می شوند. هدف: این آزمایش برای ارزیابی اثرات سطوح مختلف پروبیوتیک و بوتیرات کلسیم بر عملکرد، کیفیت تخم مرغ و فراسنجه های خونی و ایمنی مرغ های تخم گذار انجام گرفت. روش کار: 288 قطعه مرغ تخم گذار سویههای لاین (w-36) در سن 62 تا 70 هفتگی، در یک آزمایش فاکتوریل 2x3 با سه سطح پروبیوتیک (صفر، 0/07 و 0/1%) و در دو سطح بوتیرات کلسیم (صفر و 0/1%) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار و 8 تکرار، مورد استفاده قرار گرفت. نتایج: نتایج نشان داد که افزودن پروبیوتیک و بوتیرات کلسیم به جیره غذایی تأثیری بر مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی، درصد تولید تخم مرغ، شاخص شکل، شاخص زرده، واحدها، وزن پوسته و وزن مخصوص تخم مرغ نداشت. به هر حال استفاده از پروبیوتیک وزن و تودهتخم مرغ را نسبت به گروه شاهد به طور معنی داری (p<0/05) افزایش داد، در حالی که بوتیرات کلسیم چنین اثری را نشان نداد. ضخامت پوسته تخم مرغ را نسبت به گروه شاهد به طور معنی داری (p<0/05) افزایش داد، در حالی که بوتیرات کلسیم چنین اثری را نشان نداد. ضخامت پوسته تخم مرغ با کاربرد بوتیرات کلسیم در جیره غذایی به طور معنی داری (p<0/05) افزایش یافت. اثرات متقابل بین سطوح مختلف پروبیوتیک و بوتیرات کلسیم، فقط بر ضریب تبدیل خوراک معنی دار (p<0/05) بود. میزان آنتی بادی تولید شده بر علیه گلبول قرمز، تحت تأثیر جیره های ازمایشی قرار نگرفت. استفاده از پروبیوتیک و بوتیرات کلسیم در جیره غذایی، میزان آلبومین سرم را به طور معنی داری (p<0/05) افزایش داد، علاوه بر این سطوح مختلف پروبیوتیک میزان پروتئین تام سرم را افزایش (p<0/05) داد ولی بر سایر فراسنجه های خونی تأثیری نداشت. میزان هتروفیل و بازوفیل و همچنین نسبت هتروفیل به لمفوسیت با استفاده از پروبیوتیک در جیره غذایی به طور معنی داری (p<0/05) کاهش یافت. نتیجه گیری نهایی: در نهایت، این نتایج نشان می دهد که استفاده از پروبیوتیک و بوتیرات کلسیم در جیره غذایی مرغ های تخم گذار، موجب بهبود پاسخ ایمنی پرنده می شود.

مرغ تخمگذار، پروبیوتیک، بوتیرات کلسیم، سیستم ایمنی، فراسنجه های خونی