رویکردی انتقادی به رأی باختین در باب حماسه با محوریت شاهنامه فردوسی

  • سال انتشار: 1389
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش زبان و ادبیات فارسی، دوره: 8، شماره: 19
  • کد COI اختصاصی: JR_PLL-8-19_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 749
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

کاظم دزفولیان

استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی

فرزاد بالو

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

نظریه پردازان ادبی معاصر، از چشم اندازهایی مختلف ژانرهای ادبی را مورد نقد و بررسی قرار داده اند. در این میان، میخائیل باختین نظریه پرداز بزرگ روس، جایگاه ویزه ای دارد. وی با تأکید بر اصطلاح کلیدی منطق مکالمه در میان انواع ادبی، تنها نوع ادبی رمان و آن هم رمان های داستایفسکی را واجد ماهیت گفتگویی و چندآوایی می شمرد. بر همین اساسف باختین آثار حماسی و تراژدیک را فاقد خصلت مکالمه ای می داند. در نظر وی، تک آوایی و تک صدایی بر چنین آثاری حاکم است و صدای راوی بر فراز صداهای شخصیت های داستان شنیده می شود. ما در این مقاله بر آنیم تا با استناد به آراء و اندیشه های باختین، و با محوریت شاهنامه فردوسی این مدعا را مورد نقد و بررسی قرار دهیم و با ذکر پاره ای از داستان ها و مؤلفه های بنیادین شاهنامه، بر منطق گفت و شنودی آن، تصریح و تأکید نمائیم.

کلیدواژه ها

شاهنامه، منطق مکالمه، رمان، حماسه، چندآوایی، تک آوایی، دیگری، کارناوال

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.