مطالعه آسیب پذیری محیط های شهری در مقابل حریق مبتنی بر رویکرد شهر تاب آور (Resilience City)

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: پنجمین کنفرانس بین المللی مدیریت جامع بحران های طبیعی
  • کد COI اختصاصی: INDM05_082
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1631
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدرضا شیخ کاظم برزگری

کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری ومنطقه ای، معاونت برنامه ریزی وتوسعه شهری سازمان آتش نشانی وخدمات ایمنی تهران

احمد احمدمعظم

دکترای حرفه ای، رئیس ستاد بحران، سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی تهران

چکیده

یکی از مهمترین و کاربردی ترین مفاهیم رایج در حوزه مدیریت بحران شهری، مفهوم "تاب آوری" (Resiliency) به معنای اندیشیدن تمهیدات برای بازگشت سریع شرایط شهر به وضعیت پیش از بحران (اوضاع عادی و اولیه) می‌باشد. نظر به وجود تراکم بالای سرمایه‌های انسانی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در قلمرو شهرها، پیش‌اندیشی در مرحله قبل از بروز بحران‌ها و شناسایی ابعاد مختلف و سناریوهای محتمل، نقش مهمی در افزایش کارآمدی مدیریت بحران شهری و کاهش هزینه‌ها، آسیب‌ها و خسارت‌های ناشی از وقوع بحران خواهد داشت. یکی از مهمترین چالش‌هایی که همواره شهرها را تهدید می‌نماید خطر ایجاد و گسترش حریق در محیط‌های شهری می باشد. این موضوع به ویژه در زمان‌های پس از بروز بحران‌ها به ویژه بحران‌های طبیعی چالش ‌برانگیزتر می‌باشد. تجربه نشان می‌دهد یکی از نقاط مهم آسیب‌پذیری محیط‌های شهری پس از بروز بحران‌های طبیعی، از ناحیه حریق‌های حادث‌ شده می‌باشد و در بسیاری از موارد آسیب‌های ثانویه ناشی از این موضوع در ابعادی وسیع‌تر از آسیب اولیه بروز نموده‌ است.در این مقاله پس از بررسی اجمالی مفاهیم و چارچوب نظری مفهوم تاب‌آوری شهری، شاخص‌های موجود و ممکن در سنجش ابعاد تاب‌آوری شهری بررسی و ارائه خواهد شد. این شاخص‌ها در موضوعات موقعیت‌شناسی آگاهانه (شناسایی فرصت‌ها – آینده‌نگری بحران‌ها - عوامل بحران‌ساز)، آسیب‌پذیری‌های کلیدی (ثروت‌های فیزیکی، ثروت‌ سرمایه های انسانی، ثروت‌های ارتباطی) و ظرفیت تطابق‌پذیری مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ در ادامه ضمن تدقیق دامنه پژوهش، شاخص‌های مربوط به شهر تاب‌آور در مواجهه با حریق مورد مطالعه قرار خواهدگرفت. در انتها راهکارهای موضوعی در خصوص افزایش تاب‌آوری جوامع شهری در مواجهه با حریق ارائه خواهد شد.

کلیدواژه ها

تاب آوری شهری، آسیب پذیری در مقابل حریق، مدیریت بحران، Resilience City

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.