تاثیر شرایط اقلیمی در تغییر مصرف آب بخش زراعی و باغی دشت مشهد

  • سال انتشار: 1389
  • محل انتشار: همایش ملی مدیریت تنش خشکی و کمبود آب در زراعت
  • کد COI اختصاصی: ARSANJANDC01_107
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 943
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین ابراهیمی

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

مسعود دهقان بردبار

دانشجوی کارشناسی ارشد رشته آبیاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزآباد

چکیده

تغییر اقلیم و افزایش درجه حرارت یکی از مسائل مهم زیست محیطی بشر به حساب می‌آید که می‌تواند بر کشاورزی یک منطقه اثربگذارد. تبخیرتعرق پتانسیل و نیاز آبی الگوی کشت هر منطقه متاثر از تغییرات اقلیمی خواهد بود. مقاله حاضر برگرفته از پژوهش بررسی تغییر اقلیم دراستان خراسان است که در بخشی از این تحقیق به بررسی مصارف آب کشاورزی در دشت مشهد می‌پردازد. محدوده مورد مطالعه در طول جغرافیایی درطول جغرافیایی '20-°58 و '8-°60 درجه شرقی و عرض جغرافیایی '0-°36 و '5-°37 شمالی در استان خراسان رضوی قرار گرفته است. متوسط دمای دشت 12/5 درجه و بارش سالانه 278/6 میلی‌متر است. نتایج نشان می‌دهد که نیازآبی در 50 ساله اخیر و به ویژه در 25 سال دوم ( 1975-2000) دارای روند صعودی است. براساس نتایج مدل جهانی تغییر اقلیم، مقادیر تبخیر تعرق برای دوره 2000-2050 محاسبه گردید. در ماه‌های ژانویه تا سپتامبر نسبت تبخیر تعرق ماهانه 50 ساله اخیر با 50 ساله آینده بزرگتراز یک است. این نسبت بین 1/05 تا 1/22 بوده و نشان‌دهنده افزایش 22 درصدی نیازآبی دردوره منتهی به 2050 است. حجم کل نیاز خالص آبی برای الگوی کشت فعلی 410 میلیون مترمکعب درسال برآورد گردید درحالی که این رقم برای دوره 50 ساله آینده 490 میلیون مترمکعب است که افزایش 19 درصدی را شامل می‌شود. نیازآبی برای اغلب محصولات الگوی کشت 22 درصد افزایش خواهد‌ داشت. کمترین افزایش مربوط به یونجه با 14 درصد به دست آمد. درشرایط تغییر اقلیم مصارف آب در بخش کشاورزی دراین دشت به 1388/4 میلیون متر مکعب می‌رسد که از منابع سالانه بیشتر است. کمبود در شرایط تغییر اقلیم به 198 % در ماه تیر خواهد رسدی. ضریب بحران کم‌آبی سالانه و ماهانه در شرایط فعلی 0/98 و 2/4 و در شرایط اقلیم 1/15 و 3 خواهد بود. این اعداد نشان دهنده وضعیت فوق بحرانی دراین منطقه است. نتایج نشان می‌دهد که باشرایط گرم شدن هوا و تغییر اقلیم ناشی از صنعتی شدن و گازهای گلخانه‌ای با فرض خوشبینانه ثابت بودن منابع آب، مصارف آب کشاورزی که عمده مصرف نیزهست به شدت افزایش خواهد یافت و برای مقابه با آن بایستی راهکارهای مدیریتی اتخاذ گردد

کلیدواژه ها

آب مصرفی، تبخیرتعرق، تغییر اقلیم، بیلان آب

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.