فراتحلیل پارامتر های ژنتیکی صفات اقتصادی در گوسفندان بومی ایران
- سال انتشار: 1404
- محل انتشار: فصلنامه تولیدات دامی، دوره: 27، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JAP-27-3_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 44
نویسندگان
گروه دامپروری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. رایانامه: palizban@modares.ac.ir
نویسنده مسئول، گروه دامپروری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. رایانامه: masoudia@modares.ac.ir
گروه دامپروری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. رایانامه: alireza.ehsani@modares.ac.ir
گروه دامپروری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. رایانامه:rasoult@modares.ac.ir
چکیده
هدف: مطالعات فراتحلیل با هدف تجمیع اطلاعات متنوع موجود در مقالات پژوهشی به روشی نظام مند و تکرارپذیر اجرا می گردند. تاکنون، مطالعات فراتحلیل در جمعیت گوسفندان ایرانی تنها به منظور برآورد وراثت پذیری صفات محدودی انجام گرفته است. هدف از اجرای این مطالعه در وهله اول بهره گیری از اطلاعات مندرج در مقالات پژوهشی جهت محاسبه میانگین های وزنی و پارامترهای ژنتیکی برای ۲۳ صفت تولیدی و تولیدمثلی با هدف استفاده در برنامه های ملی اصلاح نژاد گوسفندان بومی ایران بوده است. ایجاد دیدگاه کلی درباره دامنه تغییرات پارامترهای ژنتیکی، معرفی صفات با پتانسیل اصلاح پذیری بالاتر و مشخص نمودن نیازهای تحقیقاتی آینده از دیگر اهداف دنبال شده در این مطالعه می باشد.روش پژوهش: تعداد ۲۷۹ مقاله به منظور اجرای فراتحلیل پارامترهای ژنتیکی صفات رشد و باروری در گوسفندان بومی ایران از تمامی پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی جمع آوری گردید. از این میان ۲۱۰ مقاله برای صفات رشد و ۶۹ مقاله برای صفات تولیدمثلی موردارزیابی قرار گرفت. ناهمگنی موجود در داده ها با استفاده از آماره I۲ موردارزیابی قرار گرفت و به سبب وجود مقادیر بالای ناهمگنی در میان مطالعات، مدل اثرات تصادفی به منظور اجرای فراتحلیل به کار گرفته شد. اعتبار برآوردهای صورت گرفته به کمک آماره خطای استاندارد نسبی (RSE) موردارزیابی قرار گرفت.یافته ها: بیش ترین و کم ترین ضریب تغییرات در میانگین های وزنی صفات تولیدی به ترتیب برای صفت افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا شش ماهگی (۴۵/۴۵ درصد) و نسبت کلیبر از تولد تا از شیرگیری (۷۴/۱۰ درصد) بود. وراثت پذیری مستقیم این صفات از ۱۰۱/۰ برای صفت نسبت کلیبر از شیرگیری تا شش ماهگی تا ۲۲۲/۰ برای صفت وزن بدن در شش ماهگی برآورد گردید. برای صفات تولیدمثلی، بیش ترین و کم ترین ضریب تغییرات به ترتیب برای صفت مجموع وزن از شیرگیری در هر زایش (۹۱/۳۰ درصد) و نرخ زنده مانی بره ها تا شیرگیری (۶۲/۵ درصد) محاسبه گردید. هم چنین وراثت پذیری مستقیم صفات تولیدمثلی از ۰۴۰/۰ برای نرخ آبستنی تا ۱۳۰/۰ برای مجموع وزن تولد بره ها در هر زایش برآورد گردید.نتیجه گیری: در این مطالعه وراثت پذیری صفات تولیدی گوسفندان بومی کشور از کم تا متوسط برآورد شد. به سبب مشاهده ضریب تغییرات زیاد در بروز فنوتیپی صفات رشد، پیشنهاد گردید تا علاوه بر اجرای برنامه های ملی اصلاح نژاد و انتخاب براساس خصوصیات فنوتیپی، نقش کلیدی عوامل محیطی نظیر نژاد، سیستم پرورش، مدیریت تغذیه و بهداشت در اجرای برنامه های اصلاح نژادی مورد توجه اصلاح گران قرار گیرد. هم چنین مشخص شد، وراثت پذیری و ضریب تغییرات در مهم ترین خصوصیات تولیدمثلی گوسفندان ایران بسیار کم تر از مقادیر موردنیاز به منظور اجرای برنامه های اصلاح نژادی و انتخاب از طریق خصوصیات فنوتیپی می باشد. از این رو پیشنهاد گردید، ارتقای صفات تولیدمثلی در گوسفندان بومی ایران با بهره گیری از روش های نوین نظیر انتخاب براساس نشانگرهای ژنی صورت پذیرد.کلیدواژه ها
مدل اثرات تصادفی, مرور سیستماتیک, میانگین وزنی, وراثت پذیریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.