مقایسه روش های دستی و نرم افزاری محاسبه شاخص های پتانسیل حمل ماسه و یک جهته باد و ارتباط آن با ژئومورفولوژی ارگ مطالعه موردی: ارگ بردخون)

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: سومین همایش ملی فرسایش بادی و طوفان های گردو غبار
  • کد COI اختصاصی: ISADMC03_125
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 785
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

صغری فتاحی

دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی، دانشگاه تهران، کرج

علی اکبر نظری سامانی

استادیار، گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی، دانشگاه تهران، کرج

چکیده

یکی از مهم­ترین فرآیند­های طبیعی در مناطق نیمه خشک، خشک و فراخشک، فرسایش بادی است. این فرآیند در شرایطی رخ می­دهد که علاوه بر وجود خاک حساس، باد دارای حاکمیت و سرعت قابل توجه باشد. از آن­جایی که وزش باد­های شدید بر سطح اراضی به­ویژه اراضی بدون پوشش باعث فرسایش خاک شده و مشکلاتی را پدید می­آورد؛ بنابراین بررسی و تجزیه و تحلیل آماری باد و تعیین نقش رژیم بادی در میزان دبی و جهت انتقال رسوبات از یک سو و شناسایی مناطق طوفان­خیز از سوی دیگر می­تواند از خطرات و زیان­های حاصله از آن بکاهد. در پژوهش حاضر داده­های بادسنجی ایستگاه هواشناسی شهرستان دیر که نزدیک‌ترین ایستگاه به ارگ بُردِخون بوشهر است،به منظور تحلیل سرعت و جهت باد­های غالب و طوفان­زا در منطقه، طی یک دوره آماری شش ساله از سال 2000 تا 2005 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به کمک نرم افزار­های گلباد و گلماسه نما (با لحاظ سرعت آستانه 12 نات) نمودار­های مربوطه ترسیم و وضعیت باد­های فرساینده در منطقه مطالعه شد. سپس به کمک تصاویر حاصل از گوگل­ارث شکل تپه­ها مورد بررسی قرار گرفت و با نتایج حاصل از شاخص UDI مقایسه گردید. مقدار پتانسیل حمل ماسه سالانهDPt) ) برای ایستگاه مورد نظر به دو روش استفاده از نرم افزار گلماسه­نما و روش کلاس­های سرعت فرایبرگرمحاسبه شد، که توسط نرم افزار 1184و با استفاده از روش دستی 17/755 واحد برداری به­دست آمد. همین­طور نقش تفکیک کلاس­های سرعت باد بر روی مقادیر عددی شاخص DPt بررسی و مقدار این شاخص برای فواصل یک ، دو و سه تایی به ترتیب 4/365، 9/533، 8/344 و به کمک رابطه موجود در راهنمای نرم افزار معادل 650 واحد برداری حاصل شد. بر اساس طبقه بندی فرایبرگر ودین قدرت فرسایش باد­ها در منطقه زیاد، بادها دو جهته وبا زاویه منفرجه هستند و هر دو باد غالب از جهت شمال غربی می­‌وزند. مورفولوژی تپه­های ماسه­ای منطقه که از نوع بارخانوئید است نیز حاصل چنین رژیم بادی است. با توجه به این­که مقادیر Dpt­های حاصل بیشتر از مقادیر در نظر گرفته شده در طبقه بندی فرایبرگر و دین است، بهتر است این طبقه­بندی اصلاح گردد.

کلیدواژه ها

داده­های بادسنجی؛ پتانسیل حمل ماسه؛ شاخص UDI؛ طبقه­بندی فرایبرگر؛ نرم افزار گلباد و گلماسه نما

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.