بکارگیری روش حذف فرضی در سنجش میزان حساب مضاعف در زنجیره های ارزش جهانی و نسبت آن با توسعه یافتگی کشورها
- سال انتشار: 1404
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های برنامه و توسعه، دوره: 6، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JPDR-6-2_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 40
نویسندگان
پژوهشگر گروه بین الملل
هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران
چکیده
نظام های حسابداری موجود و آمارهای تجارت خارجی به دلایل مختلف در تجزیه ارزش افزوده موجود در صادرات ناخالص و به تبع آن محاسبه حساب مضاعف زنجیره های ارزش جهانی ناتوان هستند. حساب مضاعف نقش کلیدی در ادغام هر کشور با اقتصاد جهانی ایفا می کند. در سال های اخیر علی رغم پژوهش های اندک در ایران، مسئله حساب مضاعف و نسبت آن با توسعه یافتگی مورد غفلت قرار گرفته است. مقاله حاضر با دو پرسش محوری تلاش می کند که این مسئله را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. نخست اینکه، آیا سنجش حساب مضاعف در تجزیه ارزش افزوده صادرات ناخالص در قالب مبادلات تجاری دوجانبه می تواند معیاری برای درجه توسعه یافتگی کشورها باشد؟ دوم، کدامیک از دو گروه کشورهای شانگهای و اتحادیه اروپا دارای حساب مضاعف بیشتری با ایران هستند؟ برای این منظور از روش حذف فرضی با پایه های آماری جدول داده-ستانده جهانی طی سال های ۱۹۹۰-۲۰۱۷ برای ۱۸۹ کشور جهان استفاده می شود. یافته های مقاله نشان می دهد که نخست کشورهایی که در سطوح درآمدی بالاتر (پایین تر) طبقه بندی می شوند، به طور متوسط تمایل به داشتن حساب مضاعف بالاتری (پایین تر) دارند و دارای ادغام بیشتری(کمتری) با اقتصاد جهانی هستند. دوم، در بیش از دو دهه اخیر اگرچه حساب مضاعف ایران با دو گروه مورد مطالعه بسیار ناچیز بوده است؛ اما همواره حساب مضاعف ایران با کشورهای اتحادیه اروپا از حساب مضاعف ایران با کشورهای سازمان همکاری شانگهای بیشتر بوده است.کلیدواژه ها
حساب مضاعف, توسعه یافتگی, تجزیه ارزش افزوده موجود در صادرات ناخالص, کشورهای گروه شانگهای و اتحادیه اروپااطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.