واکاوی تاریخی تطبیقی معراج پیامبر (ص)

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: دوفصلنامه پژوهش های تفسیر تطبیقی، دوره: 11، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_PTT-11-1_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 49
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زینب شمس

دانشجوی دکتری، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده ادبیات، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

حمیدرضا فهیمی تبار

دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده ادبیات، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

حسین ستار

دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده ادبیات، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

محمدحسن صانعی پور

دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده ادبیات، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

چکیده

مقایسه انگاره های ساخت یافته امروزی نظیر معراج پیامبر (ص) با ریشه های آن تصویر روشن تری از آن را نمایان می سازد. به رغم اتفاق نظر مسلمانان بر اصل معراج، مرور منابع اسلامی وجود آرای متفاوت در مولفه های متعدد معراج را نشان می دهد که از گوناگونی نگرش ها به آن در گذر زمان حکایت دارد. این تحقیق درصدد است دریابد که دیدگاه ها به معراج پیامبر (ص) در آغاز و پس از سه قرن چگونه بوده و چه عواملی در پیدایش و تطور دیدگاه ها موثر بوده است. بدین منظور، با رویکرد تاریخ انگاره و با پیش فرض صحت و اصالت اقوال، پس از مقایسه دیدگاه ها در نیم قرن نخست و نیمه دوم قرن سوم هجری (طرفین تطبیق) ازحیث چیستی، چرایی و چگونگی (لحاظ های تطبیق) به وجوه اشتراک و افتراق دیدگاه های مطرح و تحلیل عوامل موثر در شکل گیری و تطور آن ها پرداخته است. نتیجه آنکه اقوال صاحب نظران پس از پذیرش و چگونگی امکان عروج، به چرایی و بهره مندی از کارکردهای آن متمرکز شده است. دیدگاه ها از کذب و سحر انگاشتن عروج تا تلقی آن به مثابه معجزه، وحی مشافهه ای، مقوم اسلام و مرجعی موثق برای رفع شبهات متحول شده است. عوامل اثرگذار بر دیدگاه ها باورهای کهن اعراب، پذیرش نبوت پیامبر (ص)، شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم و انگیزه های مذهبی بوده است.

کلیدواژه ها

اسراء: ۱, سیر شبانه, نجم: ۴, معراج

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.