از شناخت تا آسیب شناسی: مروری یکپارچه بر نقش نشخوار فکری در اختلالات روانی و درمان های مبتنی بر شواهد

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: بیست و ششمین کنفرانس ملی روانشناسی علوم تربیتی و اجتماعی
  • کد COI اختصاصی: SEPP26_056
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 156
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید علی قائم مقامی

کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی از دانشگاه اصفهان

چکیده

نشخوار فکری به عنوان سبکی از پردازش شناختی، با ویژگی هایی چون تکرار، منفعل بودن و تمرکز بر خود، در سال های اخیر به یکی از مفاهیم کلیدی در فهم آسیب شناسی روانی بدل شده است. هدف این مقاله، مروری یکپارچه بر مبانی نظری، شواهد تجربی و مداخلات درمانی مرتبط با نشخوار فکری است. در بخش نظری، دیدگاه های مختلف از جمله نظریه پاسخ های افسردگی، مدل های شناختی، فراشناختی، رفتاری-نوروبیولوژیکی و نظریه های اجتناب هیجانی تحلیل شده اند. یافته های پژوهشی نشان می دهند که نشخوار فکری در طیف اختلالات روانی نظیر افسردگی، اضطراب، PTSD، BPD، OCD نقش علی و نگهدارنده ای ایفا می کند. همچنین پیامدهای روان شناختی آن شامل ناامیدی، افکار خودکشی، خودسرزنشی و چرخه های استرس شناختی مرتبط شده است. در سطح زیستی با اختلال در شبکه حالت پیش فرض مغز، کاهش مهار شناختی و افزایش شاخص های استرس مرتبط است. در بخش بالینی، درمان های مبتنی بر شواهد مانند CBT، درمان شناخت محور، ACT درمان فراشناختی و مداخلات دیجیتال اثربخشی چشمگیری در کاهش نشخوار و بهبود علائم روانی نشان داده اند. در مجموع، نشخوار فکری نه تک علامت سطحی، بلکه فرآیندی تمرکزی در ساختار اختلالات روانی است که توجه به آن در سطوح نظری، پژوهشی و بالینی می تواند مسیرهای نوینی در پیشگیری و درمان روان شناختی بگشاید.

کلیدواژه ها

نشخوار فکری, افسردگی, اضطراب, نظریه های فراشناختی, درمان شناختی-رفتاری, ذهن آگاهی, درمان پذیرش و تعهد, شبکه حالت پیش فرض, خودآسیبی, افکار خودکشی, مداخلات دیجیتال, آسیب شناسی روانی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.