مطالعه تطبیقی ریخت شناسانه تنگ های شیشه ای ایران و مصر در سده های ۶-۳ ه.ق(نوع مقاله پژوهشی)
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه رهپویه هنرهای تجسمی، دوره: 3، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_RHPTJ-3-3_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 65
نویسندگان
دانش آموخته کارشناسی ارشد پژوهش هنر، د انشکد ه هنرهای تجسمی، د انشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، آذربایجان شرقی، ایران.
استاد یار، د انشکد ه هنرهای تجسمی، د انشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، آذربایجان شرقی، ایران.
چکیده
هدف از انجام این پژوهش شناسایی و تطبیق تنگ های شیشه ای ایران و مصر در سده های ۶-۳ هجری قمری است تا با رویکرد ریخت شناسانه به برخی از مهم ترین ویژگی های این آثار اشاره نماید. این رویکرد اولین بار در حوزه نقد ادبی مطرح شده و هم اکنون در حوزه های هنری کاربرد دارد که بر پایه آن بررسی و شناخت اجزای تشکیل دهنده این نوع شیشه ها از طریق مطالعه عناصر ثابت و متغیر تنگ ها و ارائه تصویر کلی از ریخت آثار جهت تدقیق و تطبیق میسر می گردد. مطالعه بر روی ریخت و فرم تنگ های شیشه ای ایران و مصر از سده های نامبرده رهیافتی در مطالعه هنر شیشه گری این دوران است. بدین منظور در جستجوی یافتن پاسخ این پرسش ها که عناصر فرمی ثابت و متغیر و رایج ترین نقوش تنگ های شیشه ای(زنگوله ای و گوشتکوبی شکل) سده های ۶-۳ هجری قمری ایران و مصر کدام است و «تنگ های شیشه ای ایران و مصر در سده های ۶-۳ ه.ق به لحاظ ریخت شناسی چه تفاوت ها و تشابه هایی دارند» به جمع آوری نمونه ها، طبقه بندی و بررسی آن ها اقدام شده است. این پژوهش بر پایه مطالعات کتابخانه ای و به شیوه توصیفی-تحلیلی شکل گرفته است. نتایج حاصل نشان می دهد که تنگ های شیشه ای هر دو سرزمین دارای عناصر ثابت مخزن و گردن بوده و تزیینات در دو بخش انتزاعی و شمایلی- انتزاعی قابل پیگیری است. علیرغم وجود تشابهاتی در ریخت تنگ های ایران و مصر که بیانگر تاثیر و تاثرات شیشه گری دو سرزمین است تفاوت هایی در عناصر متغیر شامل دهانه و تزیینات متنوع همچون تزیینات هندسی، غیرهندسی، نوشتاری و همینطور تزیینات گیاهی و حیوانی که کیفیت انتزاعی در آن ها مشهود است وجود دارد.کلیدواژه ها
ریخت شناسی, شیشه گری ایران و مصر, تنگ های شیشه ای, تنگ های شیشه ای زنگوله ای و گوشتکوبی, فرم و تزییناتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.