بررسی منتخبی از اشعار دیوان محتشم کاشانی بر اساس نظریه ی گفتمانی لاکلائو و موف

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: اولین کنفرانس ملی آموزش زبان انگلیسی، ادبیات و مترجمی
  • کد COI اختصاصی: TELT01_389
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1163
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم سادات طیرانی

کارشناسی ارشد زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد

شهلا شریفی

دانشیار زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

محتشم کاشانی (935-996 ق) را به سبب قصیده هایش که در استواری به قصاید انوری و خاقانی شبیه است، خاقانی ثانی، و به واسطه ی ترکیب بند مشهوری که در مرثیه ی امام حسین (ع) سروده است، حسان العجم نام داده اند. اما آن صورت از سبک محتشم را که تاکنون چندان مورد توجه سبک شناسان و اندیشمندان قرارنگرفته در دو رساله ی جلالیه و نقل عشاق فراوان تر از باقی دیوانش میتوان دید. به لحاظ بیان تجربه های وقوعی(سوختن) و واسوختی این دو رساله منحصر به فرد هستند و در تبیین مکتب وقوع و واسوخت، تاکنون آنگونه که باید مورد توجه محققان حوزه ی ادبیات و زبان شناسی قرار نگرفته اند. پژوهش حاضر می‌کوشد تا با مبنا قراردادن چارچوب نظری مشخصی در علوم انسانی جدید از زاویه تازه‌ای به شعر و اندیشه محتشم تقرّب پیدا کند. چارچوب نظری مزبور به کار لاکلائو و موف در حوزه فلسفه سیاسی‌اجتماعی برمی‌گردد که به نظریه گفتمان لاکلائو و موف موسوم می‌باشد. مطابق این نظریه ی گفتمان، در سطح اجتماع نظام‌های نشانه‌ای گوناگونی وجود دارند که هر کدام سعی می‌کنند نحوه نگرش خود را غالب سازند. این مهم از برجسته‌سازی گفتمان خودی و ‌حاشیه‌رانی گفتمان‌های رقیب حاصل می‌شود. بر این اساس، دیوان محتشم چونان عرصه تقابل گفتمان سوختن با گفتمان واسوخت پدیدار می‌شود که طی آن گفتمان سوختن می‌کوشد از طریق ابزارهای زبانی چندی نظیر گزینش واژگانی و کنایه، گفتمان واسوخت را به حاشیه رانده از آن ساخت‌شکنی کند.

کلیدواژه ها

گفتمان، مفصل‌بندی، اسم دلالت (دالّ)، ساخت‌شکنی، گفتمان وقوع(سوختن)، گفتمان واسوخت

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.