تحلیل و بررسی تطبیقی نقش نماد و نگاره های حماسی در نمایشنامه های استاد بهرام بیضایی

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات هنر و زیباشناسی، دوره: 4، شماره: 11
  • کد COI اختصاصی: JR_ASO-4-11_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 107
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نوید دهقانی

کارشناسی ارشد مدیریت رسانه، دانشگاه پیام نور، تهران غرب، ایران

چکیده

استاد بهرام بیضایی مدرس، مولف و کارگردان نامدار و صاحب سبک ایرانی است و فعالیت های بی همتا و درخشان ایشان در زمینه کارگردانی و تدوین آثار سینمایی، نگارش و به روی صحنه بردن نمایشنامه ها در عرصه تئاتر که با وجود مهاجرت چندین ساله ایشان از وطن، همچنان در لیست آثار برجسته و فاخر حوزه ادبیات هنری و نمایشی به شمار می روند. استاد بیضایی بی تردید از جمله هنرمندانی است که عبارت «کارنامه زرین و پربار هنری» به معنای واقعی کلمه، درباره ایشان صدق می کند. هشت دهه از عمر گرانمایه استاد گذشته که غالب آن صرف تحقیق، پژوهش و نگارش گشته و همچنان فعالیت هایشان در زمینه پژوهش های هنری ادامه دارد؛ معرفی و بررسی کامل و دقیق تمامی فعالیت های هنری و ادبی آثار ایشان در این مجال نخواهد گنجید. آنچه در این مقاله سعی نموده ام به آن بپردازم، نگاهی اجمالی به اغلب نمایشنامه های شاخص و چند کلامی درخصوص ویژگی ها و نوع نگاه موشکافانه ایشان به مقوله های هنر، تاریخ و مذهب است. تم و درون مایه های آثار استاد بهرام بیضایی از تنوع خاصی برخوردار است. ایشان در خلق داستان و نگارش های خود، تکنیک ها و تحلیل های ادبی گوناگونی عرضه می دارند که در نوشتار فوق، ضمن بررسی، تحلیل و طبقه بندی های داستانی، به این عناصر و تکنیک ها در شیوه روایت داستان و خلق نوع شخصیت ها پرداخته می شود. روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی-تحلیلی، بدین صورت که ابتدا موضوع یا تم مورد استناد و ارائه استاد بیضایی در نمایشنامه ها بیان گردیده و سپس ذیل هریک از آثار، نقدوتحلیل های مختصری تحریر می گردد. همان طورکه بیان شد، موضوعات موردعلاقه و پرداخته شده توسط استاد بهرام بیضایی عموما شامل موضوعات ملی (میهنی)، تاریخی و مذهبی است. ایشان در اکثر آثارش فضاهای بکر و منحصربه فردی را به منصه ظهور می گذارند، همچنین به خلق، ارائه و نمایش موضوعات اجتماعی اقبال بیشتری نشان داده و آثار بدیع و شاخصی در این حوزه ها آفریده اند. استاد برای طرح مضامین اجتماعی، از شگردهای هنری متفاوتی چون «افسانه سرایی و خلق اسطوره ها»، «اقتباس از متون شاخص» و «نگاره و نماد» استفاده تام و تمام نموده اند.

کلیدواژه ها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.