مدل مفهومی فرایندی »معنویت « در روانشناسی
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: سومین کنفرانس بین المللی دین، معنویت و سبک زندگی جهان اسلام
- کد COI اختصاصی: RELIGION03_026
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 192
نویسندگان
دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم
استاد گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم ، ایران
دانشجوی دکتری روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم .
چکیده
هدف و زمینه : علی رغم اینکه بسیار روانشناسان معنویت را یک ویژگی ذاتی انسان و زمینه که منجر به تلاش برای درک و اتصالبه ناشناخته های جهان و جستجوی معنا می دانند، به گفته پارگامنت معنا و مفهوم آن همواره در حال تکامل بوده و تا به امروز مطالعه مفهوم آن همچنان محققان را به چالش می کشد و با توجه به دامنه گسترده از تعبیرها و تفسیرها، ابهام مفهومی آن مورد توافق پژوهشگران می باشد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل مفهوم»معنویت « در ادبیات محققین و کشف مدل مفهومی آن انجام شد. روش: این پژوهش ، به لحاظ هدف، از نوع تحقیقات بنیادین و روش آن به لحاظ رویکرد، آمیخته از نوع طرح متوالی اکتشافی (رویکرد کمی -کیفی ) است . در بخش کیفی ، از روش تحلیل محتوای کیفی شیه و شانون به روش تحلیل محتوای عرفی و قراردادی ، به منظور جمع آوری ، توصیف ، دسته بندی و تجزیه و تحلیل سازه معنویت در منابع روان شناسی و در بخش کمی ، از روش توصیفی -پیمایشی (نظرات کارشناسان) به منظور دستیابی به روایی مدل مفهومی معنویت و مولفه های آن استفاده شده است . یافته ها: در جستجوی اولیه ۳۶۳ مقاله و کتاب یافت شد که از بین آنها برحسب معیارهای ورود به مطالعه ۵۸ مورد به منظور جمع آوری تعاریف پرداخته شد. تحلیل دادهها منجر به ۱۸۴ کد اولیه ، ۴۸ مضمون پایه ،۹ مضمون سازمان دهنده ؛ »ماهیت «، »تجربه گری «، »ارتباط«، »جستجوگری «، »تفکر«، »شناخت «، »رفتار«، »عاطفه و هیجان«، »پیامد« و ۴ بعد اصل ؛ »هسته «، »مکانیزمها«، »نظامهای پویا« و»نمودها« شد. در نهایت مدل مفهومی فرایندی »معنویت « استخراج و با استفاده از ضریب شاخص روایی محتوا (CVI) تایید شد. نتیجه گیری : علی رغم تعاریف و تعابیر پراکنده در علم روانشناسی ، با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت »معنویت « از نظر پژوهشگران این علم سازهای غیربسیط و چندبعدی است و علاوه بر اینکه یکی از ابعاد مهم تحولی انسان می باشد، به طور عمیق در فرایند تعاملی تحولی با دیگر ابعاد(شناختی ، هیجانی ، رفتاری و...) قرار دارد. نظر به اینکه پارادایم غالب حاکم در علم روانشناسی سکولار می باشد، در مفهوم معنویت هم این موضوع قابل مشاهده می باشد.کلیدواژه ها
معنویت ، تحول معنوی ، مدل مفهومی ، مدل مفهومی فرایندیمقالات مرتبط جدید
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.