مدل مفهومی فرایندی »معنویت « در روانشناسی
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: سومین کنفرانس بین المللی دین، معنویت و سبک زندگی جهان اسلام
- کد COI اختصاصی: RELIGION03_026
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 211
نویسندگان
دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم
استاد گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم ، ایران
دانشجوی دکتری روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم .
چکیده
هدف و زمینه : علی رغم اینکه بسیار روانشناسان معنویت را یک ویژگی ذاتی انسان و زمینه که منجر به تلاش برای درک و اتصالبه ناشناخته های جهان و جستجوی معنا می دانند، به گفته پارگامنت معنا و مفهوم آن همواره در حال تکامل بوده و تا به امروز مطالعه مفهوم آن همچنان محققان را به چالش می کشد و با توجه به دامنه گسترده از تعبیرها و تفسیرها، ابهام مفهومی آن مورد توافق پژوهشگران می باشد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل مفهوم»معنویت « در ادبیات محققین و کشف مدل مفهومی آن انجام شد. روش: این پژوهش ، به لحاظ هدف، از نوع تحقیقات بنیادین و روش آن به لحاظ رویکرد، آمیخته از نوع طرح متوالی اکتشافی (رویکرد کمی -کیفی ) است . در بخش کیفی ، از روش تحلیل محتوای کیفی شیه و شانون به روش تحلیل محتوای عرفی و قراردادی ، به منظور جمع آوری ، توصیف ، دسته بندی و تجزیه و تحلیل سازه معنویت در منابع روان شناسی و در بخش کمی ، از روش توصیفی -پیمایشی (نظرات کارشناسان) به منظور دستیابی به روایی مدل مفهومی معنویت و مولفه های آن استفاده شده است . یافته ها: در جستجوی اولیه ۳۶۳ مقاله و کتاب یافت شد که از بین آنها برحسب معیارهای ورود به مطالعه ۵۸ مورد به منظور جمع آوری تعاریف پرداخته شد. تحلیل دادهها منجر به ۱۸۴ کد اولیه ، ۴۸ مضمون پایه ،۹ مضمون سازمان دهنده ؛ »ماهیت «، »تجربه گری «، »ارتباط«، »جستجوگری «، »تفکر«، »شناخت «، »رفتار«، »عاطفه و هیجان«، »پیامد« و ۴ بعد اصل ؛ »هسته «، »مکانیزمها«، »نظامهای پویا« و»نمودها« شد. در نهایت مدل مفهومی فرایندی »معنویت « استخراج و با استفاده از ضریب شاخص روایی محتوا (CVI) تایید شد. نتیجه گیری : علی رغم تعاریف و تعابیر پراکنده در علم روانشناسی ، با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت »معنویت « از نظر پژوهشگران این علم سازهای غیربسیط و چندبعدی است و علاوه بر اینکه یکی از ابعاد مهم تحولی انسان می باشد، به طور عمیق در فرایند تعاملی تحولی با دیگر ابعاد(شناختی ، هیجانی ، رفتاری و...) قرار دارد. نظر به اینکه پارادایم غالب حاکم در علم روانشناسی سکولار می باشد، در مفهوم معنویت هم این موضوع قابل مشاهده می باشد.کلیدواژه ها
معنویت ، تحول معنوی ، مدل مفهومی ، مدل مفهومی فرایندیمقالات مرتبط جدید
- تفاوت رویکرد اسلام و نظریه پردازان پست مدرن به مفهوم حقیقت دینی
- نظام انسان شناسی در اندیشه آیت الله مصباح یزدی (ره)
- تحلیل تطبیقی تصرف عدوانی و خلع ید در چارچوب آیین دادرسی ایران
- پژوهشی تدبری در کاربرد اسم جلاله«الله » در قرآن کریم با رویکردی درونقرآنی
- زیست مادرانگی در کشاکش نقشهای چندگانه: بازخوانی نقش مادر شاغل در پرتو آموزههای رضوی و روانشناسی معاصر
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.