بررسی اثر غلظت های مختلف محیط کشت موراشیک و اسکوگ (MS) و ساکارز در تولید ریزغده سیب زمینی (Solanum tuberosum L.) در شرایط درون شیشه ای

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: مجله علوم باغبانی، دوره: 38، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JHSUM-38-4_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 108
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فهیمه یارمحمدی

مرکز جهاد کشاورزی بسطام، استان سمنان، شاهرود، ایران

علیرضا مطلبی آذر

گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

سمانه کاظمیانی

گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

مینا امانی

گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی افزایش سرعت ریزغده­زایی و بهبود صفات ریزغده­زایی، تعیین بهترین غلظت ساکارز (۸۰ و ۱۶۰ ­گرم در لیتر)، نمک­های عناصر پرمصرف (۲ Mac, Mac, ½ Mac) و کم­مصرف (۲Mic, Mic, ½ Mic) و غلظت­های مختلف محیط کشت MS برای بهبود سرعت و کمیت ریزغده­زایی در سیب­زمینی (Solanum tuberosum L.) رقم ̓آگریا̒ اجرا شد. از جوانه­های جانبی حاصل از شاخساره­های درون شیشه­ای به­عنوان ریزنمونه استفاده شد و تحت شرایط استریل روی محیط­های کشت مختلف به­منظور ریزغده­زایی کشت شدند و کشت­ها در تاریکی مداوم و دمای ۲±۱۸ درجه سانتی­گراد در اتاق رشد نگهداری شدند. در طی یک ماه سرعت آغازش ریزغده و پس از گذشت دو ماه صفات ریزغده­زایی اندازه­گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر غلظت عناصر کم­مصرف­ و اثرات متقابل عناصر کم­مصرف با غلظت­های مختلف ساکارز و عناصر پرمصرف فقط در مورد دو صفت درصد و سرعت آغازش ریزغده معنی­دار بوده، درحالی­که تمامی صفات ریزغده­زایی از اثر متقابل عناصر کم­مصرف × پرمصرف به­طور معنی­داری متاثر شدند. در تمامی محیط­های کشت دارای ۸۰ گرم در لیتر ساکارز، درصد آغازش ریزغده­ها ۱۰۰ درصد و سرعت آغازش نیز حداکثر بود. بااین حال، بالاترین درصد تشکیل ریزغده، وزن، طول، قطر و تعداد جوانه روی ریزغده، در محیط­کشت ۲Mac دارای ۱۶۰ گرم در لیتر ساکارز به­دست آمد. نتایج نشان داد که ریزغده­هایی که وزن و اندازه بیشتری داشتند، از درصد رکود بیشتری برخوردار بودند و جوانه­های روی ریزغده­ها طی مراحل ریزغده­زایی، قادر به جوانه­زنی و تولید ریزغده نبودند. در همه محیط­های کشت استفاده شده همراه با ۸۰ گرم در لیتر ساکارز، درصد آغازش ریزغده­ها ۱۰۰ درصد و سرعت آغازش غده بیشتر بود، ولی زمانی­که از دوبرابر غلظت عناصر پرمصرف و ۱۶۰ گرم در لیتر ساکارز استفاده شد، درصد آغازش و سرعت آغازش ریزغده کاهش یافت. در این تحقیق مشخص شد که ریزغده­های تولیدی با وزن و اندازه بیشتر، از درصد رکود بیشتری برخوردار بودند و طی مراحل ریزغده­زایی، جوانه­های روی ریزغده­ها قادر به جوانه­زنی و تولید ریزغده نبودند.

کلیدواژه ها

رقم آگریا̒, ریزغده زایی, عناصر پرمصرف, عناصر کم مصرف, کشت بافت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.