مناسبات و خویشاوندی شخصیت اسطوره ای ضحاک در سینما

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: دوفصلنامه پژوهشهای میان رشته ای زبان و ادبیات فارسی، دوره: 3، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_PRIKI-3-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 72
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مجید هوشنگی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

ابوالقاسم دادور

استاد گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران ایران

سپیده نیازی

کارشناسی ارشد گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

چکیده

مطالعات میان رشته ای معاصر در حوزه هنر، به بررسی ارتباط بین ادبیات و سینما می پردازد. در این راستا، شخصیت اسطوره ای ضحاک در شاهنامه، با برخی شخصیت های شرور سینمایی، در دو حوزه فرم و محتوا، وجوه مشترکی دارد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی، اشتراکات شخصیت اسطوره ای ضحاک در شاهنامه را با سه شخصیت شرور سینمایی "سائورون"، "ولدمورت" و "جوجاودان" در حوزه های فرم و محتوا بررسی می کند و هدف آن، کشف مناسبات و خویشاوندی های این شخصیت ها و دستیابی به درک جدیدی از وجوه اشتراک آن هاست. این پژوهش با رویکردی میان رشته ای، در تلاش به چگونگی و چرایی مناسبات در حوزه ی ویژگی ها، دلالت ها، کنش ها و نظام نشانه های حاکم بر سه شخصیت شرور سینمایی با شخصیت ضحاک در شاهنامه، دست یابد. از نتایچ این پژوهش آن است که هر چهار شخصیت از طریق کنترل ذهن یا گرفتن جان ها، به کمک همراهانی مسخ شده و عمل گرا، به دنبال تثبیت سلطه خود بر جامعه هستند و امر مشترک در همه این چهار شخصیت رسیدن به جاودانگی از طریق استثمار و خذف دیگران است. در حوزه فرم، کاربست نشانه های مشترک چون همراهی با مار، مجاورت با عناصر هراس آور، رنگ و مکان و ... می تواند دلالت گویایی نشانه های مشترک در دل تاریخ با توجه به تفاوت در زمان و بافت فرهنگی داشته باشد که دلالت بر اشتراکات در ناخودآگاه جمعی و تابوهای درونی انسانی است.

کلیدواژه ها

مطالعات بینارشته ای, ضحاک, سائورون, ولدمورت, جوجاودان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.