واکنش سیالات برگرفته از آب دریا با پریدوتیت های گوشته لیتوسفر اقیانوسی و تشکیل دایک های هورنبلندیت و رگه های اسپادائیت و دولومیت در افیولیت نایین (استان اصفهان، ایران)
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: فصلنامه زمین شناسی اقتصادی، دوره: 16، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_ECONG-16-4_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 100
نویسندگان
دانشجوی دکتری، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
استاد، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
مجموعه افیولیت مزوزوئیک نایین در شمال شهر نایین و در حاشیه غربی خرد قاره شرق- ایران مرکزی واقع شده است. درون پریدوتیت های گوشته این افیولیت، دایک های هورنبلندیتی سبزرنگ و دانه درشت به ضخامت چندمیلی متر تا حدود ۵۰ سانتی متر دیده می شود که توسط رگه های سفید کربنات به ضخامت چند میلی متر تا چند سانتی متر قطع شده است،. دایک های هورنبلندیتی از اسپینل کروم دار، هورنبلند، کلریت، ایلمنیت، ترمولیت، کلسیت و دولومیت و رگه های کربنات از کلسیت، دولومیت و اسپادائیت (MgSiO۲(OH)۲·H۲O) تشکیل شده اند. اسپادائیت ها از نوع گرمابی بوده و در یک محیط بازیک به عنوان آخرین فاز کانیایی تشکیل شده اند. نتایج تجزیه شیمی کانی های موجود در هورنبلندیت ها نشان می دهد که هورنبلندها از نوع هورنبلندهای منیزیم دار (۹۳/۰= Mg#)، کلریت ها از نوع پنینیت و کلینوکلر (۹۴/۰= Mg#) بوده و مقدار متوسط Mg# و Cr# در اسپینل هایکروم دار به ترتیب ۴۵/۰ و ۶۶/۰ است. حضور کانی های آبدار فراوان (هورنبلند و کلریت) و رگه های کربنات، همچنین شیمی هورنبلندها و اسپینل های کروم دار، نشان دهنده منشا غیرماگمایی دایک ها و رگه ها و تشکیل آنها در اثر تاثیر سیالات برگرفته از آب دریا بر پریدوتیت های بخش بالایی گوشته است. ویژگیهای شیمیایی و کانی شناسی این هورنبلندیت ها نشان دهنده تحرک عناصر Mg، Ca، Si، Al، Na، Cr، Fe و Ti توسط سیالات برگرفته از آب دریا در محیط پریدوتیت های گوشته بالایی است. این پژوهش نشان می دهد که سیالات برگرفته از آب دریا بعد از واکنش و عبور از تمام واحدهای سنگی پوسته اقیانوسی با پریدوتیت های بخش بالایی گوشته نیز وارد واکنش شده و علاوه بر ایجاد دایک های هورنبلندیتی، رگه های کربنات حاوی کلسیت، دولومیت و اسپادائیت را نیز به وجود آورده است.کلیدواژه ها
سیالات برگرفته از آب دریا, واکنش سیال- سنگ, هورنبلندیت, اسپادائیت, رگه های کربنات, پریدوتیت گوشته افیولیت نایین, خردقاره شرق- ایران مرکزیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.