بررسی شیوه و رژیم حکمرانی آب حوزه ی آبخیز زاینده رود با تاکید بر نقش کنشگران و نهادهای کلیدی
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 18، شماره: 5
- کد COI اختصاصی: JR_IDJ-18-5_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 211
نویسندگان
گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
استاد گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
گروه حکمرانی آب و کشاورزی، دانشکده حکمرانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده
با توجه به بروز خشکسالی در یک دهه اخیر و تشدید آن در سال های اخیر در ایران و به تبع آن در حوزه آبخیز زاینده رود، پایداری منابع آب با چالش جدی مواجه شده است. در این راستا پایداری منابع آب با نهادهای متناسب با شرایط حوزه و ذینفعان مشارکت کننده تحقق پیدا خواهد کرد. برای رسیدن به این وضعیت شناخت و بررسی رژیم حکمرانی در حوزه های آبخیز کشور الزامی می باشد. به همین خاطر در این تحقیق به بررسی و تعیین شیوه و رژیم حکمرانی در حوزه آبخیز زاینده رود که به عنوان یک منبع مشترک آب استراتژیک در کشور می باشد پرداخته می شود. برای تعیین شیوه حکمرانی در سطح سازمانی از پرسش نامه با روایی قابل قبول توسط اساتید مربوطه و ضریب آلفای کرونباخ ۰.۷۸ بهره گیری شد. به منظور تحلیل نتایج حاصل از پرسش نامه تعیین شیوه حکمرانی در سطح سازمانی، پاسخ ها وارد نرم افزار SPSS شد و سپس با استفاده از آزمون های فریدمن، دانکن و تجزیه واریانس مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که از ده کارکرد فرعی حکمرانی، نه کارکرد دارای شیوه حکمرانی سلسله مراتبی می باشند درحالی که چهار کارکرد دارای شیوه حکمرانی شبکه ای و فقط یک کارکرد دارای شیوه حکمرانی بازاری می باشد. همچنین، به منظور تعیین رژیم حکمرانی در حوزه آبخیز زاینده رود از روش تحلیل شبکه اجتماعی (SNA) استفاده شد. نتایج تحلیل شبکه نهادی نیز نشان داد که رژیم حکمرانی کنونی در حوزه آبخیز زاینده رود، رژیم رانت خواه متمرکز می باشد که از خصیصه های شیوه حکمرانی سلسله مراتبی تلقی می شود. در نهایت برای نیل به حکمرانی چندمرکزی، انتقال تصمیمات به فراحوضه و تلفیق شیوه های حکمرانی پیشنهاد شد.کلیدواژه ها
حکمرانی آب, رژیم حکمرانی, حوزه آبخیز زاینده رود, حکمرانی سلسله مراتبی, بازاری و شبکه ایاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.