تاثیر کاربرد نیتروژن و چین برداشت بر عملکرد، کیفیت و ترکیبات اسانس آویشن (Thymus vulgaris L.)
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: مجله اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی، دوره: 12، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_ECOPH-12-2_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 75
نویسندگان
دانشگاه رازی
گروه تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
دانشگاه رازی
دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی
دانشگاه رازی
گروه تولیدات گیاهی و دامی، دانشگاه یوزگات، یوزگات، ترکیه.
چکیده
< p class="MsoNormal" dir="RTL" style="margin-bottom: ۰in; text-align: justify; line-height: ۱۵۰%; direction: rtl; unicode-bidi: embed;"> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'B Lotus'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-ascii-theme-font: major-bidi; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-theme-font: major-bidi; color: black; mso-color-alt: windowtext; background: white;"> اسانس گیاه آویشن به دلیل کاربرد در صنایع دارویی، غذایی و آرایشی دارای اهمیت زیادی است. عوامل زیادی از جمله تغذیه، زمان برداشت و شرایط محیطی می توانند بر عملکرد و کیفیت آویشن تاثیر بگذارند. به منظور بررسی تاثیر مقادیر نیتروژن و چین برداشت بر عملکرد، کیفیت و ترکیبات شیمیایی اسانس آویشن، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه رازی در سه سال متوالی ۱۳۹۹-۱۳۹۷ اجرا گردید. فاکتور اول شامل سطوح مختلف کود نیتروژن (صفر، ۵۰ و ۱۰۰ کیلوگرم نیتروژن خالص) و فاکتور دوم شامل چین برداشت (اواخر خرداد و شهریور در زمان گلدهی) بود. نتایج نشان داد< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'B Lotus'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: FA;"> عملکرد، کیفیت و نیز ترکیبات شیمیایی اسانس آویشن تحت تاثیر کود نیتروژن، چین برداشت و سال قرار گرفت. کاربرد نیتروژن صفات < /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'B Lotus'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-ascii-theme-font: major-bidi; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-theme-font: major-bidi; color: black; mso-color-alt: windowtext; background: white; mso-bidi-language: FA;"> ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، وزن خشک برگ، ساقه و کل، قطر ساقه، درصد و عملکرد اسانس را افزایش داد< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'B Lotus'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-ascii-theme-font: major-bidi; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-theme-font: major-bidi; color: black; mso-color-alt: windowtext; background: white; mso-bidi-language: FA;"> (۰۱/۰< /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'Times New Roman',serif; mso-ascii-theme-font: major-bidi; mso-hansi-theme-font: major-bidi; mso-bidi-font-family: 'B Lotus'; color: black; mso-color-alt: windowtext; background: white; mso-bidi-language: FA;"> P < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'Times New Roman',serif; mso-ascii-theme-font: major-bidi; mso-hansi-theme-font: major-bidi; mso-bidi-theme-font: major-bidi; color: black; mso-color-alt: windowtext; background: white; mso-bidi-language: FA;"> ≤< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'B Lotus'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-ascii-theme-font: major-bidi; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-theme-font: major-bidi; color: black; mso-color-alt: windowtext; background: white; mso-bidi-language: FA;"> ). همچنین، مقدار این صفات در چین دوم نسبت به چین اول بیشتر بود. بیشترین مقدار تمام صفات مورد بررسی در تیمار اثر متقابل چین دوم × کاربرد ۱۰۰ کیلوگرم نیتروژن × سال سوم آزمایش بدست آمد.< /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'B Lotus'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-ascii-theme-font: major-bidi; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-theme-font: major-bidi; color: black; mso-color-alt: windowtext; background: white;"> بیشترین ترکیبات شیمیایی اسانس به ترتیب شامل تیمول< /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'B Lotus'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-ascii-theme-font: major-bidi; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-theme-font: major-bidi; color: black; mso-color-alt: windowtext; background: white;"> (۴۱ تا ۲۵/۶۱ درصد)، گاماترپینن (۱۰/۱۱ تا ۶۰/۲۳ درصد)، پی سیمن (۶۳/۱۰ تا ۰۷/۲۳ درصد)، کارواکرول< /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'B Lotus'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-ascii-theme-font: major-bidi; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-theme-font: major-bidi; color: black; mso-color-alt: windowtext; background: white;"> (۴۰/۳ تا ۶۳/۴ درصد)، آلفاترپینن< /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'B Lotus'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-ascii-theme-font: major-bidi; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-theme-font: major-bidi; color: black; mso-color-alt: windowtext; background: white;"> (۴۲/۱ تا ۰۶/۳ درصد) و آلفافلندرین< /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'B Lotus'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-ascii-theme-font: major-bidi; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-theme-font: major-bidi; color: black; mso-color-alt: windowtext; background: white;"> (۰۲/۱ تا ۹۷/۱ درصد) بود. کاربرد نیتروژن باعث افزایش تمام ترکیبات شیمیایی اسانس شد. غلظت کارواکرول، آلفاترپینن، گاماترپینن پی سیمن و آلفا فلندرین با افزایش نیتروژن از ۵۰ به ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار کاهش یافتند. < /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۳.۰pt; line-height: ۱۵۰%; font-family: 'B Lotus'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-ascii-theme-font: major-bidi; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-theme-font: major-bidi; color: black; mso-color-alt: windowtext; background: white; mso-bidi-language: FA;"> به طور کلی، کاربرد نیتروژن در چین دوم تاثیر معنی داری بر افزایش عملکرد و کیفیت آویشن داشت. همچنین، متناسب با سطح نیتروژن مصرفی و چین برداشت در طی سه سال آزمایش، درصد ترکیبات شیمیایی موجود در اسانس آویشن تغییر یافت. < /span> < /p>کلیدواژه ها
تغذیه گیاهی، تیمول، زمان برداشت، گیاه دارویی، ماده موثره.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.