بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت های ایرانی علف گندمی بیابانی (Agropyron deserturom) با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی و RAPD

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: مجله علمی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، دوره: 19، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJRFP-19-1_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 156
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

reza taghizadeh

ali- ashraf jafari

ali- akbar imani

ali asghari

rajab chokan

چکیده

تنوع ژنتیکی ۱۸ جمعیت ایرانی علف گندمی بیابانی (Agropyron desertorum) با استفاده از صفات مورفولوژیکی و نشانگر مولکولی چندشکلی قطعات تکثیر شده تصادفی DNA (RAPD)، مورد ارزیابی قرار گرفت. این جمعیت ها از نظر عملکرد بذر و اجزاء آن، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به صورت کشت فاصله دار در شرایط کشت آبی طی سال های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶ مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه های آماری نشان داد که بین جمعیت ها از لحاظ همه صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری وجود داشت. جمعیت ۴۰۰ (اردبیل) بیشترین عملکرد علوفه خشک (۲۵/۹ تن در هکتار) و بذر (۸۹/۵۱۴ کیلوگرم در هکتار) را داشت. وراثت پذیری عمومی عملکرد بذر، طول سنبله و تعداد دانه در سنبله بالا (۶۱/۰ تا ۵۲/۰=b۲h) بود. وراثت پذیری عمومی تعداد ساقه متوسط (۲۷/۰=b۲h) بود و سایر صفات وراثت پذیری کمی داشتند. همچنین ۱۰ آغازگر اختیاری ۱۰ نوکلئوتیدی از میان ۵۰ آغازگر در مجموع ۵۶ نوار چندشکل با تکرارپذیری بالا تولید کردند. برآورد شاخص تنوع ژنی نی (h) و شاخص شانون (I)، برای تمام مکان ها برای همه افراد درون جمعیت ها نشان داد که جمعیت های ۳۹۷۴ (کرج) و ۷۴۲ (همدان) به ترتیب بیشترین (۳۰۲/۰h= و۴۴۹/۰ = I) و کمترین (۱۴۶/۰h= و ۲۲۵/۰ I=) میانگین سطح تنوع را داشتند. میانگین تنوع درون (Hs) و کل (Ht) جمعیت ها، به ترتیب ۳۵۶/۰ و ۲۲۴/۰ و میانگین درجه تمایز ژنی (Gst) بین جمعیت ها در تمام مکان ها ۳۷/۰ برآورد شد. نتایج نشان داد که از مجموع تنوع کل، تنوع بین و درون جمعیت ها به ترتیب ۳۷% و ۶۳% بود. دامنه ضریب تشابه جاکارد بین همه ۱۸ جمعیت بین ۱۹/۰ تا ۴۹/۰ بود. تجزیه کلاستر براساس داده های مولکولی و مورفولوژیکی، مبتنی بر روش ادغام بر حسب متوسط گروه ها، جمعیت ها را در سه گروه مجزا قرار داد و جمعیت ۴۰۰ (اردبیل) در هر دو کلاستر به تنهایی در گروه اول قرار گرفت. آزمون مانتل نشان داد که همبستگی ماتریس تشابه داده های مولکولی حاصل از نشانگرهای RAPD و ماتریس فاصله داده های مورفولوژیکی غیر معنی دار بود. با توجه به نتایج این تحقیق در شرایط آزمایش کنترل شده، نشانگرهای RAPD می توانند وسیله ای مناسب و موثر در ارزیابی تنوع ژنتیکی بین جمعیت های A. desertorumباشند.

کلیدواژه ها

تجزیه خوشه ای, تنوع مورفولوژیکی, چندشکلی ژنتیکی, Agropyron desertorum, علف گندمی بیابانی, نشانگرهای مولکولی .RAPD

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.