بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت های ایرانی بومادران تماشایی Achillea nobilis با استفاده از نشانگر مولکولی ISSR و صفات مورفولوژیکی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله علمی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، دوره: 29، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJRFP-29-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 129
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Mehdi Mottaghi

استادیار، بخش تحقیقات علوم باغی و زراعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج

Parvin Salehi shanjani

دانشیار، بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

Ali Ashraf Jafari

استاد، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

Mehdi Mirza

استاد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

Mohammad Reza Bihamta

استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

چکیده

بومادران تماشایی (Achillea nobilis) یکی از گیاهان دارویی مهم و با خصوصیات درمانی مختلف است که در مناطق گسترده ای از ایران به طور خودرو رشد می کند. در این تحقیق، تنوع ژنتیکی ۳۳ جمعیت بومادران تماشایی موجود در بانک ژن موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور با استفاده از نشانگر ISSR ارزیابی شد. از هر جمعیت ۱۰ گیاه انتخاب شد و DNA آنها استخراج شد. در این مطالعه از ۱۲ آغازگر ISSR استفاده شد و شش آغازگر با میانگین چند شکلی ۸۸% برای بررسی تنوع و تمایز جمعیت ها به کار گرفته شد. آغازگرهای ۱۲P  و ۵P  به ترتیب با ۱۳ و ۱۱ نوار بیشترین تعداد و آغازگر ۷-۱ با ۷ نوار کمترین تعداد نوار را نشان دادند. شاخص های محتوای اطلاعات چندشکلی (PIC)، شاخص نشانگر (MI)، نسبت چندگانه موثر (EMR) و شاخص قدرت تفکیک (Rp) برای کلیه نشانگرها محاسبه شد که براین اساس، آغازگر۱۲ P به عنوان بهترین آغازگر برای بررسی تنوع ژنتیکی بومادران تماشایی شناخته شد. در تجزیه خوشه ای داده های مولکولی ارتباط نزدیکی بین توزیع جغرافیایی و تنوع ژنتیکی جمعیت های بومادران تماشایی مشاهده شد و جمعیت های جمع آوری شده از هر منطقه (شمال، مرکز و غرب کشور) در یک گروه مجزا قرار گرفتند. بررسی پارامترهای ژنتیکی نشان داد که بیشترین تنوع ژنی در میان جمعیت های شمال کشور وجود داشت. در تفکیک جمعیت های مورد بررسی براساس داده های مورفولوژیکی، مطابقت چندانی با توزیع جغرافیایی آنها مشاهده نشد. با توجه به اهداف تحقیق، می توان گفت که نشانگرهای ISSR  برای بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت های بومادران تماشایی کارآمد بوده و می توان در مطالعات آینده از این نشانگر برای تجزیه مجموعه ژرم پلاسم بومادران استفاده کرد. همچنین با توجه به خطر انقراض گونه های دارویی، اصلاحگران می توانند از تنوع ژنتیکی وسیع بین جمعیت های Achillea nobilis برای انجام تلاقی های هدفمند، به منظور پیشبرد برنامه های اصلاحی و راهبردهای حفاظتی این گونه گیاهی بهره برداری کنند.

کلیدواژه ها

پارامترهای ژنتیکی, Achillea nobilis, توزیع جغرافیایی, تجزیه خوشه ای

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.