الگوی میانجی گری در دادرسی بزه دیده- بزهکارمحور در نظام حقوقی ایران و اسلام

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله مطالعات فقه و حقوق اسلامی، دوره: 13، شماره: 24
  • کد COI اختصاصی: JR_FEQH-13-24_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 114
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Sirous Afzali

دانشجوی دکتری حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

Abbas Zeraat

استاد گروه حقوق دانشگاه کاشان، کاشان، ایران (نویسنده مسئول)

Mohsen Shekarchizade

استادیار گروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

چکیده

امروزه بهره­گیری از الگوی مشارکت بزه­دیده و بزهکار در فرایند دادرسی، به یک راهکار متداول در سیاست جنایی کشورها تبدیل شده که بسیار وسیع­تر از نگاه سنتی به ایشان در نظام ادله اثبات عمل می­کند؛ به دیگر سخن، مداخله و مشارکت صحیح طرفین جرم در فرایند دادرسی کیفری، با تتمیم مرحله اثباتی و تمرکز به مرحله ثبوتی، در راستای برآورده کردن آمال نظام عدالت، بر آثار و نتایج سودمند دادرسی در جامعه نیز تاکید دارد. این الگو یکی از مولفه ­های مهم ارتباطی میان سیاست جنایی تقنینی و سیاست جنایی قضایی کشورها، در مورد میزان مداخله طرفین دعوا یا مشارکت مردم در فرایند دادرسی محسوب می­شود. قانون آیین دادرس کیفری ایران نیز با پیش ­بینی مقررات راجع به میانجی­گری تمایل خود را به استفاده از این الگو نشان داده است؛ شرکت طرفین در دادرسی نه تنها مورد پذیرش نظام حقوقی اسلامی است بلکه تاکید زیادی هم بر آن شده است؛ این مقاله که به صورت توصیفی- تحلیلی نگاشته شده در پی تبیین الگوی میانجی­گری در دادرسی مشارکتی بزه دیده- بزهکارمحور با تاکید بر موقعیت این شکل از دادرسی در مقررات کیفری ایران و نظام حقوقی اسلامی است. نتایج این تحقیق نشان می ­دهد که میان الگوهای تعیین شده در سیاست جنایی متداول و آن چه که در قوانین و مقررات داخلی میانجی­گری نامیده می­شود تفاوت معنایی وجود دارد، هرچند مبانی و اصول آنها در نظام های حقوقی و مقررات عرفی یکسان است. عدم توجه به این مبانی سبب شده تا بسیاری، به اشتباه، میانجی­گری در قانون آیین دادرسی کیفری را جلوه ­ای از دادرسی ترمیمی در ایران قلمداد کنند.

کلیدواژه ها

میانجی­گری, دادرسی کیفری, مشارکت بزه­دیده - بزهکارمحور

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.