استقراء؛ منهجی معرفت شناختی در کشف مقاصد شریعت از منظر شاطبی و ابن تیمیه

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: اولین کنفرانس بین المللی حقوق، علوم سیاسی، سیاست اسلامی و فقه اسلامی
  • کد COI اختصاصی: LPPJ01_1522
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 183
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید کریمی

دانشجوی دکتری فلسفه اخلاق دانشگاه ادیان و مذاهب قم، ارشدفلسفه اخلاق دانشگاه قم قم، سطح ۴ حوزه علمیه قم

محمد آقاجانی

سطح ۴ )دکتری( فقه و اصول حوزه قم، ارشد حقوق خصوصی مفید قم، مدرسه عالی قضاوت قم.

چکیده

یکی از روشهای کشف مقاصد شریعت به عنوان روشی معرفت شناختی ، استقراء می باشد. تبیین و تحلیل استقراء از منظر شاطبی و ابن تیمیه هدف مقاله حاضر است . شاطبی و ابن تیمیه از جمله مقاصدیینی هستند که برای روش استقراء ارزش و اهمیت ویژهای قائل شدهاند؛ به گونه ای که ابن تیمیه امام استقرائین است و شاطبی هم در کتاب الموافقات در بیش از صد جای آن به روش استقراء ارجاع می دهد. کشف مصالح سه گانه ضروریات، حاجی ات و تحسینیات و مقاصد خمسه شریعت یعنی حفظ دین ، نفس ، عقل ، نسل و مال از طریق استقرای در شریعت به دست می آید. روش استقراء هم به گونه ای است که با تفحص در تک تک ادله و روایات به امور و مسائل کلی ای دست پیدا می کند که خود این امور به صورت کتبی در ادله موجود نمی باشد؛ بلکه به مثابه تواتر معنوی مانند شجاعت علی علیه السلام و بخشش حاتم به اثبات می رسد. این نکته از جمله دستاوردهای مقاله حاضر به شمار می آید. روش تحقیق در مقاله حاضر، توصیفی - تحلیلی است .

کلیدواژه ها

استقراء؛ شاطبی ؛ ابن تیمیه ؛ مقاصد شریعت ، تواتر معنوی .

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.