طراحی و اعتباریابی مدل آموزش الکترونیکی در آموزش های شهروند محیط زیستی
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: فصلنامه فناوری آموزش، دوره: 18، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JEIT-18-3_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 126
نویسندگان
گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده
پیشینه و اهداف: آموزش در جهت اصلاح نگرش و رفتار انسان با محیط پیرامونش، کلید رفع بحران های محیط زیستی آینده است. این واقعیت، اجرای گسترده برنامه های آموزشی محیطزیست برای شهروندان در بستر آموزش الکترونیکی را بیش از پیش ضروری ساخته است. جهت پیاده سازی موفق آموزش الکترونیکی، این گونه آموزشها نیاز به طراحی مدل مناسب دارد؛ از این رو هدف از انجام این پژوهش، طراحی و اعتباریابی مدل آموزش الکترونیکی در آموزشهای شهروند محیطزیستی است.روش ها : پژوهش حاضر، به لحاظ هدف، اکتشافی و از نظر ماهیت موضوعی، کاربردی و توسعه ای و روش بررسی آن نیز، توصیفی تحلیلی است. بر این اساس، این پژوهش در دو مرحله انجام شده است. در مرحله اول، به منظور شناسایی مولفههای لازم، از روش فراترکیب استفاده شده است و ضمن اجرای مصاحبه های اکتشافی نیمه ساختاریافته، مجموعهای از پژوهش های مرتبط داخلی و خارجی قابل دسترس در پایگاه های اطلاعاتی و کتابخانه های دانشگاه ها یا مراکز دولتی مورد بهرهبرداری قرار گرفته است. در عین حال، بررسی محتوایی برای استخراج کد از ۱۵۰ پژوهش منتخب و نیز ۲۲ مصاحبه انجام شده به صورت هدفمند و با استفاده از نرم افزار مکس کیودا بر اساس ملاک های تعیین شده انجام گرفته و برای سنجش پایایی نیز از ضریب کاپا استفاده شده است. در مرحله دوم پژوهش و به منظور اعتباریابی مدل، پرسش نامه پنج گزینهای مبتنی بر مقیاس لیکرت در اختیار ۴۲ نفر از متخصصان محیطزیست، آموزش محیط زیست، آموزش الکترونیکی و آموزش شهروندی قرار داده شد و در نهایت، پس از جمع آوری اطلاعات، نتایج با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) بارویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در بخش کیفی پژوهش با استفاده از روش فراترکیب، ۱۵ مولفه و ۴۹ گویه مربوط به مدل آموزش الکترونیکی در آموزشهای شهروند محیط زیستی احصا شد. شاخص کاپا ۹۵/۰ پایایی مدل طراحی شده را تایید می کند که در سطح توافق عالی قرار گرفته است. یافته های بخش کمی پژوهش نشان داد در این مدل، تمامی بارهای عاملی در حد بسیار مطلوب و یا در حد قابل قبول ارزیابی می شود. مقدار آلفای کرونباخ برای تمامی مولفه ها بالای ۷/۰ و مقدار پایایی ترکیبی برای کلیه متغیرهای مدل بالای ۶/۰ به دست آمده است که حاکی از پایایی درونی مناسب است. همچنین، میزان متوسط واریانس استخراج شده در تمامی سازه های مدل بالاتر از ۵/۰ به دست آمده است. بر این اساس، روایی واگرای مدل نیز تایید می شود. ضریب تعیین R۲ برای تمامی سازه های مدل در حد قابل توجهی ارزیابی و مناسب بودن برازش مدل ساختاری هم تایید شده است. اندازه اثر استخراج شده نیز، نشان میدهد کیفیت سیستم (۷۹۵/۰=Q۲) بیشترین تاثیر را بر مدل داشته است. مقادیر t در تمامی مسیرهای مدل از ۹۶/۱ بیشتر است. با توجه به نتایج به دست آمده از مدلسازی معادلات ساختاری مبتنی بر روش حداقل مربعات جزئی، یافتهها رابطه مثبت و معنادار مسیرهای طراحی شده میان مولفههای مدل را تایید میکند.نتیجه گیری: گویهها و مولفههای معرفی شده در طراحی مدل پیشنهادی از تاییدیه خبرگان این امر نیز برخوردار هستند. مدل طراحی شده می تواند به عنوان ابزار مدیریتی در تقویت ارائه آموزشهای مفید و بهبود عملکرد آموزشی در این زمینه موثر واقع شود. همچنین، توسعه چنین مدلهایی می تواند به عنوان راهنمای بهبود فرآیند آموزش به تصمیم گیرندگان کمک کند تا خط مشی مناسبی را برای سرمای‍ه گذاری عوامل اثربخش در اتخاذ و توسعه این رویکرد آموزشی به کار گیرند.کلیدواژه ها
آموزش الکترونیکی, شهروند محیطزیستی, اعتباریابی, مولفه, کیفیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.