سیر تحول خیز در گنبد های ایرانی از باستان تا قاجار
- سال انتشار: 1392
- محل انتشار: نخستین همایش فناوری و سازه های سنتی بامحور گنبدها
- کد COI اختصاصی: TTSC01_026
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 4356
نویسندگان
استادیار گروه معماری دانشکده ی هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس تهرا
دانشجوی کارشناسی ارشد معماری اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز
دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه تربیت مدرس تهران
چکیده
از مهم ترین و شاخصترین عناصر معماری ایرانی، پوششها و به ویژه گنبدها می باشد. روند گنبد سازی در ایران، پیشاز اسلام شروع شده و در ادوار اسلامی در طول زمان پیشرفتهای بسیار قابل توجهی داشته است. ریاضیات، و به تبع آن هندسه و پدید آمدن ابزارهای جدید درسیر دوره های تاریخی متعدد، تاثیر مستقیم بر معماری گنبدهای ایرانی گذاشته است. در این مقاله سعی بر آن بوده است، که به بررسی اینسازه و عنصر اصلی معماری ایرانی، از منظر نسبت افراز به دهانه (خیز) پرداخته شود. در این راستا، سیر تحول خیز گنبد های مختلف معماری ایرانی، در سیر تاریخی معماری مورد بررسی و مداقه قرار گرفت. در ابتدا مفاهیم کلی گنبد مرور و انواع گنبد طبقه بندی شده و سپسبه روشهای تحقیق توصیفی، تحلیلی با مرور منابع کتابخانه ای شامل متون، منابع، اسناد و مدارکمرتبط با موضوع، به بررسی تطبیقنسبت افراز به دهانه (خیز) گنبدهای شاخصشیوه های معماری ایرانی (شیوه ی پارسی تا شیوه ی اصفهانی) پرداخته شد. این مقاله در صدد بود تا با بررسی فرضیه ی کاهشخیز گنبد های ایرانی از باستان تا دوره ی قاجار، به میزان وابستگی معماری ایرانی به ابزار و علوم پیشرفته زمان به ویژه هندسه را در جهت بهبود و پیشرفت معماری گنبد اشاره کند. با توجه به یافته های تحقیق و جنبه های نظری و کاربردی آن، صحت فرضیه بنا به اندازه گیری میانگین خیز در دوره های تاریخی بررسی و اثبات گردید. بر حسب نتایج به دست آمده بررسی ها نشان می دهد که افول یا پیشرفت و تاثیرگذاری ریاضیات و هندسه بر معماری ایرانی می تواند مبنای پژوهشهای بعدی در این زمینه قرار گیردکلیدواژه ها
گنبد، خیز، هندسه ، معماری ایرانیمقالات مرتبط جدید
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.